Αν δεν πας έστω σ’ ένα πανηγύρι, δεν ξέρεις τι θα πει ελληνικό καλοκαίρι
Το καλοκαίρι πλησιάζει. Η θερμοκρασία όλο κι ανεβαίνει και μας σπρώχνει στις παραλίες κάθε φορά που βρίσκουμε λίγο ελεύθερο χρόνο, για ν’ απολαύσουμε τον ήλιο και να δροσιστούμε με βουτιές και κοκτέιλ. Όσοι δεν είμαστε τόσο τυχεροί ώστε να έχουμε την παραλία στα πόδια μας, θα φάμε την κίνηση, θα ιδρώσουμε χίλιες φορές, αλλά θα τα υποστούμε όλα, προκειμένου να πάρουμε μια τζούρα από αλάτι.
Το βράδυ θα επιστρέψουμε αποχαυνωμένοι απ’ τη ζέστη, ζαβλακωμένοι απ’ την έκθεσή μας στην ύπουλη ηλιακή ακτινοβολία και θα ορκιζόμαστε ότι δεν περνάμε αυτή την ταλαιπωρία άλλη φορά. Όμως, μόλις βρούμε την ευκαιρία, πάλι τα ίδια θα κάνουμε. Παράλληλα θα ονειρευόμαστε διακοπές, έστω και λίγων μόνο ημερών, που θα μας ξεκουράσουν και θα μας βοηθήσουν να ξεχάσουμε υποχρεώσεις και προβλήματα, που έκαναν την πλάτη μας να κυρτώνει όλο το χειμώνα.
Όμως ελληνικό καλοκαίρι δε σημαίνει μόνο ήλιος και θάλασσα. Το ελληνικό καλοκαίρι έχει γεύση από καρπούζι, μυρωδιά από μαστίχα, μεσημέρια κάτω από αρμυρίκια και παραδοσιακά πανηγύρια, που στήνονται σε κάθε μικρή πλατεία τα καλοκαιρινά βράδια.
Όπου κι αν μας βρει το καλοκαίρι, είτε σε νησί, είτε σε βουνό, στο χωριό μας ή στην άλλη άκρη της Ελλάδας, θα πετύχουμε σίγουρα τουλάχιστον ένα πανηγύρι. Γιατί οι υπαίθριες αυτές μουσικές συναντήσεις έχουν την τιμητική τους κάθε καλοκαίρι. Ειδικά τον Αύγουστο τα πανηγύρια είναι τόσο πολλά που δεν ξέρεις πού να πας, ποιο να πρωτοεπισκεφτείς και ποιο ν’ αφήσεις.
Συνήθως στήνονται μετά τη δύση του ήλιου, όταν η κάψα αρχίζει ν’ υποχωρεί κι έχουμε όλοι επιστρέψει απ’ τις πρωινές μας εξορμήσεις, χωρίς ν’ αποκλείονται τα πρωινά πανηγύρια, που -με αφορμή θρησκευτικές εορτές-στήνονται έξω απ’ τις εκκλησίες μετά τη λειτουργία. Οι λευκές ή ψάθινες καρέκλες παίρνουν τη θέση τους γύρω απ’ τα πλαστικά τραπέζια, ενώ την ίδια ώρα η ορχήστρα κουρδίζει τα όργανα. Τα κάρβουνα ανάβουν στις ψησταριές και το ντουμάνι μαζί με τη μυρωδιά τις τσίκνας προλογίζουν το μενού.
Ο κόσμος, ντόπιοι και ξένοι, αρχίζει να μαζεύεται και το αλκοόλ ρέει άφθονο. Παραδοσιακές μελωδίες πλημμυρίζουν τον αέρα, αλλού με κλαρίνα, αλλού με βιολιά κι οι πιο τολμηροί σέρνουν πρώτοι το χορό. Κάποιες φορές το ρόλο αυτό αναλαμβάνουν τοπικοί σύλλογοι που χορεύουν φορώντας παραδοσιακές φορεσιές. Μετά από μερικά ποτηράκια, αφού έρθουν όλοι στο κέφι, η αυτοσχέδια πίστα γεμίζει χορευτές, έμπειρους αλλά και πρωτάρηδες, που παρασύρονται απ’ το ρυθμό και κοιτάζοντας τα πόδια των μπροστινών τους, προσπαθούν να μάθουν τα βήματα.
Στο πανηγύρι θα γευτούμε ντόπια προϊόντα και θα έρθουμε σ’ επαφή με τοπικά έθιμα κι ακούσματα. Είναι ένας ευχάριστος τρόπος να γνωρίσουμε την παράδοση κάθε τόπου. Γιατί όσο κι αν μοιάζουν στη δομή, η κάθε περιοχή προσθέτει τη δική της πινελιά στο πανηγύρι της. Κι επειδή λαμβάνει χώρα μόνο μία φορά το χρόνο, οι διοργανωτές φροντίζουν να μείνει σε όλους αξέχαστο.
Διότι πανηγύρι σημαίνει γιορτή και συγκεκριμένα η μεγαλύτερη γιορτή, αφού αφορά το σύνολο των κατοίκων κι επισκεπτών ενός τόπου κι όχι μια συγκεκριμένη ομάδα. Στα πανηγύρια είναι όλοι ευπρόσδεκτοι, αρκεί να έχουν καλή διάθεση. Ακόμη κι αν δεν ξέρεις κανέναν, μη διστάσεις να πάρεις κι εσύ μέρος. Κατά τη διάρκειά του κι έπειτα από μερικά τσουγκρίσματα ποτηριών ερχόμαστε όλοι πιο κοντά και γινόμαστε μια παρέα. Η ατμόσφαιρα γίνεται αμέσως εύθυμη κι από παντού σκάνε χαμόγελα. Γιατί όλοι μαζεύονται για να γιορτάσουν το καλοκαίρι.
Άλλωστε αυτή είναι η εποχή που συναντιούνται όλοι, ενώ το χειμώνα ίσως ο τόπος ερημώνει κι όσοι μένουν πίσω, κλείνονται στα σπίτια τους λόγω κρύου. Οπότε τώρα είναι οι ευκαιρία να σμίξουν και να γλεντήσουν σε μια εκδήλωση που θ’ αξίζει την αναμονή.
Γι’ αυτό, αν δεν πας έστω σ’ ένα ελληνικό πανηγύρι, δεν έχεις γνωρίσει το γνήσιο ελληνικό καλοκαίρι. Καλά τα μπαράκια και τα κλαμπ, αλλά η εμπειρία του πανηγυριού δεν μπορεί ν’ αντικατασταθεί με κρύα λικνίσματα κι απόμακρους ανθρώπους. Τη ζεστασιά που θα νιώσεις και το κέφι που θα κρατάει, με τα όργανα να παίζουν ως το πρωί, δε θα το συναντήσεις αλλού.
Φέτος, λοιπόν, όπου κι αν επιλέξεις να περάσεις το καλοκαίρι σου, ψάξε για τις τοπικές εκδηλώσεις και μη χάσεις τη χαρά να συμμετέχεις στο γλέντι που θα θυμάσαι για χρόνια, που θα σε γεμίσει εικόνες, μουσική κι ελληνικό άρωμα και χρώμα. Είναι μια εμπειρία που θα σου μείνει αξέχαστη.
Επιμέλεια κειμένου: Πωλίνα Πανέρη