Απόγονοι του Μεγάλου Αλεξάνδρου: Οι ξεχασμένοι Έλληνες του Παμίρ που αγνοούμε την ύπαρξή τους

Απόγονοι Μέγα Αλέξανδρου: Εσύ γνώριζες πως υπάρχει ελληνική κοινότητα στα βάθη της Ασίας; Και μάλιστα έχουν καταφέρει να επιβιώσουν στις δύσκολες συνθήκες διαβίωσης του Παμίρ;

Μια ιστορία που λίγοι γνωρίζουν μιας και αποτελούν ‘’ξεχασμένη’’ ελληνική κοινότητα. Παρά το γεγονός πως έχουν απίστευτο ενδιαφέρον. Τόσο το πώς βρέθηκαν εκεί. Αλλά και το πώς είναι η ζωή τους σήμερα.

Μοιάζει με παραμύθι, ένα από αυτά που διηγούνται οι ίδιοι οι Ισκανταρί Παμίρσκι. Στα υψίπεδα του Τατζικιστάν. Αλλά αποτελεί πραγματικότητα. Εκεί στα βάθη της Ανατολής, στο ορεινό και δυσπρόσιτο Παμίρ, υπάρχουν ολόκληρα χωριά με απογόνους στρατιωτών του Μέγα Αλέξανδρου. Ανθρώπους περήφανους για την ελληνική καταγωγή τους. Υστερα από 20 και πλέον αιώνες της προσωπικότητας του Μακεδόνα στρατηλάτη.

Την ανακάλυψη αυτών των άγνωστων χωριών έκανε ο ιστορικός ερευνητής και σκηνοθέτης Δημήτρης Μανωλεσάκης. Μαζί του θα «ταξιδέψουμε» στο άγριο Παμίρ για να «γνωρίσουμε» τους μακρινούς… συμπατριώτες μας.

«Είναι δύσκολη η ζωή εδώ, πολύ δύσκολη, αλλά με τη βοήθεια του Ισκαντάρ, όλα πάνε καλά, πολύ καλά». Το πρόσωπο του γέροντα είναι γαλήνιο, στη φωνή του μια αναπάντεχη χροιά αισιοδοξίας.

Σε υψόμετρο σχεδόν 4.000 μ. δεν απέχει πολύ από τα ουράνια. Τα οροπέδια του Παμίρ είναι πράγματι από τις πιο υψηλές «βεράντες» του κόσμου. Αλλά και τις πιο αποκομμένες από αυτόν.

Ισκανταρί Παμίρσκι: Αλεξανδρινοί του Παμίρ

Ύστερα από επίμονη και εξερεύνηση τους ανακάλυψαν. Στις οροσειρές του Παμίρ (στο Ουζμπεκιστάν, Τατζικιστάν και τα σύνορά του με Αφγανιστάν, Κίνα και Κιργισία). Δηλαδή εκεί που ζούσαν οι απόγονοι του Μ. Αλέξανδρου.

Κι όπως απεδείχθη, συνεχίζουν να ζουν. Πέντε τέτοια ελληνικά χωριά ανακάλυψε ο Δ. Μανωλεσάκης (υπάρχουν κι άλλα στην περιοχή, αλλά δεν ήταν δυνατή η πρόσβαση, χρειαζόταν πολυήμερη οδοιπορία). Πέντε χωριά σε υψόμετρο μεταξύ 3.000 και 4.000 μ. σε διαφορετικά οροπέδια των οροσειρών του Παμίρ.

Ο πρώτος που μίλησε για ύπαρξη απογόνων των στρατιωτών του M. Αλεξάνδρου στην Ασία ήταν ο Αγγλος αξιωματικός και φιλέλληνας Σερ Τζωρτζ Ρόμπερτσον. Έγραψε και βιβλίο γι’ αυτούς.

Την πρώτη ταινία στην Ελλάδα για τους Καφίρ Καλάς, οι οποίοι πιστεύουν στους Θεούς του Ολύμπου και διατηρούν αρχαιοελληνικά ήθη και έθιμα έκανε ο Δημ. Μανωλεσάκης. Για λογαριασμό της ελληνικής εκπαιδευτικής τηλεόρασης, ταξιδεύοντας πριν από αρκετά χρόνια στα οκτώ χωριά τους. Στις απρόσιτες χαράδρες του Ινδικού Καυκάσου.

Όπως αποδείχθηκε μετέπειτα αν και οι Καλάς θεωρούν τους εαυτούς τους απογόνους του Μεγάλου Αλεξάνδρου, οι γενετικές έρευνες δε φαίνεται να επιβεβαιώνουν αυτό τον ισχυρισμό.

Οι απόγονοι Ελλήνων του Παμίρ ήταν μια παντελώς νέα ανακάλυψη -ουδείς γνώριζε ή είχε αναφερθεί ποτέ σ’ αυτούς.

«Δεν τους βρήκα εκεί που έλεγε ο Μάρκο Πόλο, αλλά ακόμη υψηλότερα. Είχαν καταφύγει από αιώνες στα υψηλά οροπέδια προφανώς για να αποφύγουν επιδρομείς», λέει ο Δ. Μανωλεσάκης και συνεχίζει:

«Οι άνθρωποι αυτοί είναι περήφανοι για την καταγωγή του. Διηγούνται εκπληκτικές ιστορίες και θρύλους . Και ενώ είναι Μουσουλμάνοι, πιστεύουν και προσεύχονται στον Μέγα Αλέξανδρο. Τον έχουν θεοποιήσει!”

Κάθε άνοιξη και φθινόπωρο πηγαίνουν και προσκυνούν έναν τάφο που βρίσκεται ψηλά στα βουνά Γιασμουλάχ, που πιστεύουν ότι είναι του Ισκαντάρ. Δηλαδή του Μ. Αλέξανδρου.

Η προσευχή στον τάφο του Ισκαντάρ

Ο ίδιος ο θρησκευτικός ηγέτης τους, ο ιμάμης, μαζί με άλλους ιερείς και δημογέροντες, εξιστόρησαν μπροστά στον φακό θαύματα του Βασιλιά Θεού Ισκαντάρ! «Αν μια γυναίκα δεν μπορεί να κάνει παιδί», είπαν ανάμεσα σε άλλα, «πηγαίνει στον τάφο του Ισκαντάρ, προσεύχεται κι όταν επιστρέφει, μένει έγκυος».

Κάθε άνοιξη και φθινόπωρο πηγαίνουν και προσκυνούν έναν τάφο που βρίσκεται ψηλά στα βουνά Γιασμουλάχ, που πιστεύουν ότι είναι του Ισκαντάρ. Τον τάφο ανακάλυψε ένας δικός τους άνθρωπος πριν από δύο αιώνες. Πρόκειται προφανώς για κενοτάφιο, αλλά τι σημασία έχει, οι άνθρωποι αυτοί διανύουν με τα πόδια μια απόσταση 68 απόκρημνων χιλιομέτρων για να τιμήσουν τον Ισκαντάρ και να του ζητήσουν τη βοήθειά του».

Τα πέντε χωριά που εντόπισε ο Δ. Μανωλεσάκης βρίσκονται σε διαφορετικά σημεία του Παμίρ και αγνοούν την ύπαρξη των υπολοίπων χωριών. Ακούν σε τρεις ονομασίες, ανάλογα με τις περιοχές όπου ζουν. Ισκανταρί Παμίρσκι (Αλεξανδρινοί του Παμίρ), Ισκανταρί Κούλι (Αλεξανδρινοί της Λίμνης) και Καλάσι Παμίρσκι (Καλάς του Παμίρ). Αυτοί οι τελευταίοι, προέρχονται από τους Καλάς των Ιμαλαΐων του Πακιστάν. Προφανώς, κάποιοι από αυτούς εκδιώχθηκαν από το οροπέδιο του Τσιτράλ και κατέφυγαν στο Παμίρ. Οπως και οι Καλάς των Ιμαλαΐων, έτσι και οι Καλάς του Παμίρ διατηρούν αρχαιοελληνικά έθιμα τα οποία αναβιώνουν σε μυστικές τοποθεσίες.

Οι απόγονοι Ελλήνων του Παμίρ μιλούν μια γλώσσα η οποία είναι μίξη περσικών, ουζμπεκικών, τατζικικών, ταρταρικών, αφγανικών και αρχαιοελληνικών λέξεων και ριζών. «Το όμορφο», λέει ο Ελληνας σκηνοθέτης, το λένε «εις καλόν», τη γυναίκα «γυναίκ», τα καρύδια «γιουνάν μακεδόνσκι αρύδ» ή «μακεδόνσκι αρύδ» ή «γιουνάν αρύδ», δηλαδή ελληνικά μακεδονικά καρύδια ή μακεδονικά καρύδια ή ελληνικά καρύδια.

Διηγούνται πλήθος θρύλων για τον M. Αλέξανδρο.  Ο θρύλος τους για τον Αλέξανδρο και το αθάνατο νερό είναι λίγο διαφορετικός από τον δικό μας. Κάποιος βασιλιάς προτείνει στον Αλέξανδρο να του δώσει να πιει το αθάνατο νερό. Ομως του λέει να σκεφθεί πολύ πριν αποφασίσει να το κάνει. O Αλέξανδρος απαντά ότι δεν θέλει να το πιει, δεν θέλει να γίνει αθάνατος, αθάνατο θέλει να μείνει το έργο του. O βασιλιάς του εξηγεί ότι ούτε αυτοί το έχουν πιει ποτέ, γιατί δεν θέλουν να γίνουν αθάνατοι και να βασανίζονται αιώνες.

Δείτε το βίντεο

Η πρόσφατη ανακάλυψη αρχαίας ελληνικής επιγραφής στα βουνά του Τατζικιστάν

Σύμφωνα με δημοσίευμα της Jerusalem Post, στην πέτρα ήταν γραμμένο «ΕΙΔΙΗΛΟ Υ…ϸΑΟΝΑΝϸΑΕ ΟΟΗ-ΜΟ ΤΑΚ-ΤΟΕ», που σύμφωνα με τον Nicholas Sims-Willions, ειδικό στη μελέτη της Βακτριανής γλώσσας, σημαίνει, «Αυτός είναι ο… του βασιλιά της βασιλείας, Βήμα Τακτού».

Λόγω του φυσικού τοπίου του Τατζικιστάν, οι αρχαιολόγοι συνήθως δεν έχουν την ευκαιρία να ανακαλύψουν νέα μνημεία.

Καθώς η γύρω περιοχή του νεοανακαλυφθέντος βράχου είναι μια δυσπρόσιτη περιοχή, οι κάτοικοι της περιοχής προσφέρθηκαν να βοηθήσουν τους αρχαιολόγους συλλέγοντας πληροφορίες για αυτούς, κάτι που έχει γίνει στο παρελθόν.

Το 1932, ένα καλάθι με έγγραφα βρέθηκε από έναν ντόπιο βοσκό στο όρος Μούγκ, το οποίο έφερε στους αρχαιολόγους. Εκείνοι στη συνέχεια έμαθαν ότι ήταν το πρώτο έγγραφο κειμένου της ιστορικής γλώσσας της Σογδιανής, το οποίο στη συνέχεια οδήγησε στην ανακάλυψη του αρχαίου οικισμού Πεντζικέντ.

Πώς έγινε η ανακάλυψη

Σε μια παρόμοια κατάσταση, όπως και με τον ντόπιο βοσκό, ένας κάτοικος κοντινού χωριού βρήκε τον χαραγμένο βράχο στα βουνά.

Ο Bobomulloev Bobomullo, ερευνητής από το Ινστιτούτο Ιστορίας, Αρχαιολογίας και Εθνογραφίας της Εθνικής Ακαδημίας Επιστημών του Τατζικιστάν, ενδιαφέρθηκε για τα νέα και ανέλαβε να το εξετάσει.

Αφού το είδε προσεκτικά, οι επιγραφές αποδείχτηκαν ότι ήταν αρχαία γραφή. Βρισκόταν στο βορειότερο μέρος του φαραγγιού κοντά στον ποταμό Αλμόση.

Σύμφωνα με τον βοσκό που βρήκε την επιγραφή, όταν είχε βρεθεί εκεί για πρώτη φορά, υπήρχαν περισσότερες επιγραφές σε πολλούς διαφορετικούς βράχους, αλλά λόγω χιονοστιβάδων, πολλές από τις επιγραφές υπέστησαν ζημιές.

Τι ήταν η Βακτριανή και η ιστορία της

Σύμφωνα με την World History Encyclopedia, η Βακτρία είναι μια ιστορική περιοχή στην Κεντρική Ασία που ήταν μέρος της Περσικής Αυτοκρατορίας.

Ιστορικά, ήταν μια ενοποιημένη περιοχή, αλλά έχει χωριστεί σε αυτό που σήμερα γνωρίζουμε ως Τουρκμενιστάν, Αφγανιστάν, Ουζμπεκιστάν, Τατζικιστάν και Πακιστάν.

Ακόμη και μετά την ήττα του Δαρείου Γ’ της Περσίας, ένας αυτοαποκαλούμενος διάδοχος του Δαρείου Γ’ με το όνομα Μπέσσος, ηγήθηκε της αντίστασης κατά του Μεγάλου Αλεξάνδρου. Ο Αλέξανδρος, τελικά, κατέκτησε τη Βακτριανή μεταξύ 329-327 π.Χ., την οποία κράτησε μέχρι το θάνατό του.

Μετά τον θάνατό του, έγινε μέρος της αυτοκρατορίας των Σελευκιδών και κυβέρνησε το μεγαλύτερο μέρος της Μέσης Ανατολής κατά την ελληνιστική περίοδο.

Πηγές: militaire – athensmagazine