Σκέψεις

Αριστοτέλης: Tο Ελληνικό γένος θα μπορούσε να κυριαρχήσει, αν ήταν πολιτικά ενωμένο

advertisement

Ο Αριστοτέλης, o μεγάλος Έλληνας φιλόσοφος, γεννήθηκε το 384 π.Χ. στην αρχαία πόλη των Σταγείρων και πέθανε το 322 π.Χ. Οι φιλοσοφικές του σκέψεις και ιδέες έχουν μεγάλη επίδραση στην ανθρωπότητα, την εκπαίδευση και τον σύγχρονο δυτικό τρόπο σκέψης. Ο Αριστοτέλης θεωρείται ο δημιουργός της λογικής σκέψης.

Αριστοτέλης: Tο Ελληνικό γένος θα μπορούσε να κυριαρχήσει, αν ήταν πολιτικά ενωμένο

Ο Αριστοτέλης έμεινε νωρίς ορφανός από πατέρα και μητέρα και την κηδεμονία του ανέλαβε ο φίλος του πατέρα του, Πρόξενος, που ήταν εγκαταστημένος στον Αταρνέα της μικρασιατικής Αιολίδας, απέναντι από τη Λέσβο. Ο Πρόξενος, φρόντισε τον Αριστοτέλη σαν δικό του παιδί και τον έστειλε στην Αθήνα σε ηλικία 17 ετών για να γίνει μαθητής του Πλάτωνα. Ο Αριστοτέλης ήταν μαθητής στην σχολή του Πλάτωνα για 20 χρόνια. Μετά τον θάνατό του Πλάτωνα ο Αριστοτέλης εγκατέλειψε την Αθήνα και εγκαταστάθηκε στην Άσσο, που ήταν πόλη στα μικρασιατικά παράλια, απέναντι από τη Λέσβο. Στην Άσσο ο Αριστοτέλης δίδαξε τρία χρόνια.

Το 345 π.Χ. ο Αριστοτέλης, ακολουθώντας τη συμβουλή του μαθητή του Θεόφραστου, πέρασε απέναντι στη Λέσβο και εγκαταστάθηκε στη Μυτιλήνη, όπου έμεινε και δίδαξε μέχρι το 342 π.Χ. Στο μεταξύ είχε παντρευτεί την ανιψιά και θετή κόρη του Ερμία, την Πυθιάδα, από την οποία απέκτησε κόρη, που πήρε το όνομα της μητέρας της. Μετά το θάνατο της πρώτης του συζύγου ο Αριστοτέλης συνδέθηκε αργότερα στην Αθήνα με τη Σταγειρίτισσα Ερπυλλίδα, από την οποία απέκτησε ένα γιο, το Νικόμαχο.

Το 342 π.Χ. τον προσκάλεσε ο Φίλιππος στη Μακεδονία, για να αναλάβει τη διαπαιδαγώγηση του γιου του Αλέξανδρου, που ήταν τότε μόλις 13 χρονών. Ο Αριστοτέλης άρχισε με προθυμία το έργο της αγωγής του νεαρού διαδόχου. Φρόντισε να του μεταδώσει το πανελλήνιο πνεύμα και χρησιμοποίησε ως εκπαιδευτικό όργανο τα ομηρικά έπη. Η εκπαίδευση του Αλέξανδρου γινόταν άλλοτε στην Πέλλα και άλλοτε στη Μίεζα, μια κωμόπολη της οποίας τα ερείπια έφερε στο φως η αρχαιολογική σκαπάνη και βρισκόταν στους πρόποδες του βουνού πάνω στο οποίο είναι χτισμένη η σημερινή Νάουσα.

advertisement

Το 335 π.Χ. ιδρύει στην Αθήνα την σχολή του. Για να εγκαταστήσει τη σχολή του διάλεξε το Γυμνάσιο, που λεγόταν και Λύκειο και επικεντρωνόταν στη μελέτη των φυσικών επιστημών. Με χρήματα που του έδωσε άφθονα ο Αλέξανδρος, ο Αριστοτέλης έχτισε μεγαλόπρεπα οικήματα και στοές, που ονομάζονταν «περίπατοι». Ίσως γι’ αυτό η σχολή του ονομάστηκε Περιπατητική και οι μαθητές του περιπατητικοί φιλόσοφοι. Η οργάνωση της σχολής είχε γίνει κατά τα πρότυπα της Πλατωνικής Ακαδημίας και οι Φιλοσοφικές σπουδές της βασίστηκαν σε δοκιμές και πειράματα για να αποδειχτούν διάφορα φαινόμενα της φύσης.

Το 323 π.Χ. με την είδηση του θανάτου του Μ. Αλεξάνδρου οι οπαδοί του αντιμακεδονικού κόμματος νόμισαν ότι βρήκαν την ευκαιρία να εκδικηθούν τους Μακεδόνες στο πρόσωπο του Αριστοτέλη. Το ιερατείο, με εκπρόσωπό του τον ιεροφάντη της Ελευσίνιας Δήμητρας, Ευρυμέδοντα, και η σχολή του Ισοκράτη με το Δημόφιλο, κατηγόρησαν τον Αριστοτέλη για ασέβεια. Ο Αριστοτέλης όμως, επειδή κατάλαβε τα πραγματικά κίνητρα και τις αληθινές προθέσεις των μηνυτών του, έφυγε για τη Χαλκίδα, προτού γίνει η δίκη του. Εκεί έμεινε στο σπίτι που είχε από τη μητέρα του, μαζί με τη δεύτερη σύζυγό του την Ερπυλλίδα και με τα δύο του παιδιά, το Νικόμαχο και την Πυθιάδα.

Ο Αριστοτέλης απεβίωσε μεταξύ πρώτης και εικοστής δευτέρας Οκτωβρίου του έτους 322 π.Χ. στη Χαλκίδα από στομαχικό νόσημα, μέσα σε θλίψη και μελαγχολία. Το σώμα του μεταφέρθηκε στα Στάγειρα, όπου θάφτηκε με εξαιρετικές τιμές. Οι συμπολίτες του τον ανακήρυξαν «οικιστή» της πόλης και έχτισαν βωμό πάνω στον τάφο του. Στη μνήμη του καθιέρωσαν γιορτή, τα «Αριστοτέλεια», και ονόμασαν έναν από τους μήνες «Αριστοτέλειο». Η πλατεία όπου θάφτηκε ορίστηκε ως τόπος των συνεδρίων της βουλής.

Φεύγοντας από την Αθήνα είχε ορίσει διευθυντή της σχολής το μαθητή του Θεόφραστο, που τον έκρινε ως τον πιο κατάλληλο. Έτσι η σχολή του Αριστοτέλη εξακολούθησε να ακτινοβολεί και μετά το θάνατο του μεγάλου δασκάλου. Ο Αριστοτέλης θεωρούσε πως η ανθρώπινη νοημοσύνη είναι ο μόνος τρόπος για να φτάσει ο άνθρωπος στην αλήθεια και αυτό φρόντιζε να μεταφέρει στους μαθητές του.

Σταγόνες φιλοσοφίας του Αριστοτέλη

Όταν άκουσε ότι κάποιος τον κορόιδευε, όταν λείπω, μπορούν και να με μαστιγώσουν, είπε

Δεν υπάρχει τίποτε πιο άνισο από την ίση μεταχείριση των ανίσων.

“Ζούμε με συναισθήματα, όχι με τις ώρες στο ηλιακό ρολόι. Θα έπρεπε να μετράμε τον χρόνο με τους χτύπους της καρδιάς.”

Η οικογένεια είναι η ένωση που καθιερώθηκε από τη φύση για την εξυπηρέτηση των καθημερινών αναγκών του ανθρώπου.

Τα πράγματα που πρέπει να κάνεις, τα μαθαίνεις κάνοντάς τα.

Οι μητέρες αγαπούν τα παιδιά τους πιο πολύ από τους πατεράδες. Κι αυτό, διότι πρώτον ο τοκετός είναι οδυνηρός, και δεύτερο, είναι σίγουρες ότι τα παιδιά που γέννησαν είναι δικά τους.”

“Ο άνθρωπος είναι ον φύσει κοινωνικό και πολιτικό. Αυτός που μπορεί να ζήσει μακριά απ’ τις ανθρώπινες κοινωνίες είναι είτε θηρίο είτε θεός.

Είναι χαρακτηριστικό του μεγαλόψυχου ανθρώπου να μη ζητάει χάρες, αλλά να είναι έτοιμος να κάνει το καλό στους άλλους.

Συνήθως, την ισχυρότερη μνήμη την έχουν εκείνοι που είναι αργοί στην αντίληψη.

Είμαστε όλοι φίλοι των ευτυχούντων, ενώ των δυστυχούντων δεν είναι φίλος ούτε ο πατέρας.

Άμιλλα είναι η τάση να φτάσει κανένας τον άλλον, που τον θαυμάζει, ή και να τον ξεπεράσει, χωρίς να αισθάνεται φθόνο, αν ο άλλος τον ξεπερνάει.

Κάθε εργασία επί πληρωμή αποσπά και φθείρει το μυαλό.

Αυτό που πέτυχα με τη φιλοσοφία, ήταν να κάνω με τη θέλησή μου αυτά που οι άλλοι τα κάνουν επειδή φοβούνται τους νόμους.

“Περισσότερο αγαπούν οι ευεργέτες τους ευεργετούμενους παρά οι ευεργετούμενοι τους ευεργέτες.”

Η φτώχεια είναι έλλειψη πολλών πραγμάτων και η απληστία όλων.

“Το Ελληνικό γένος ζει ελεύθερα και διοικείται άριστα και θα μπορούσε να κυριαρχήσει, αν ήταν πολιτικά ενωμένο.”

Το κύριο γνώρισμα του πολίτη είναι η συμμετοχή στην απονομή δικαιοσύνης και στην άσκηση εξουσίας.”

Οι βάρβαροι είναι εκ φύσεως πιο δουλοπρεπείς από τους Έλληνες.

H κακία είναι μία ανοησία για εκείνους που δεν έχουν καταλάβει ότι δεν ζούμε για πάντα.”

“Η ομορφιά είναι η καλύτερη συστατική επιστολή.”

Tίποτα απ’ όσα είναι δοσμένα από τη φύση δεν είναι χωρίς τάξη.”

“Τα περισσότερα από αυτά που θα γίνουν στο μέλλον είναι ίδια μ’ αυτά που έχουν γίνει.”

Η μοχθηρία και η αδικία υπάρχουν από πρόθεση και όχι τυχαία ή κατά λάθος.

Είναι χαρακτηριστικό του καλλιεργημένου μυαλού να μπορεί να απολαύσει μια ιδέα χωρίς να την αποδεχθεί.

Η φτώχεια είναι ο γονιός της επανάστασης και του εγκλήματος.

Όλες οι ανθρώπινες πράξεις έχουν ως αίτιο ένα από τα εξής επτά: τύχη, φύση, παρόρμηση, συνήθεια, λογική, πάθος, πόθο.

Ξεχώρισε από παλιά το Ελληνικό έθνος από τους βαρβάρους όντας πιο ικανό και περισσότερο απαλλαγμένο από την ηλιθιότητα.”

Τις περιουσίες οι μικρές δαπάνες τις εξαφανίζουν.”

Ανδρείος είναι αυτός που δεν φοβάται τον τιμημένο θάνατο.”

Κάλλιο τρελός με όλους παρά συνετός και μόνος.

advertisement

Σχετικά άρθρα

Back to top button