Προορισμοί

Εκκλησία «κειμήλιο»: Ο πιο παλιός ναός της Αθήνας μετρά 1.000 χρόνια ιστορία

advertisement

Βρίσκεται στην αρχαία αγορά, στην επονομαζόμενη μέχρι τις αρχές του 1930 συνοικία «Βρυσάκι», καθώς υπήρχαν πολλές βρύσες στην εν λόγω περιοχή. Ο ναός των Αγίων Αποστόλων χρονολογείται μεταξύ 1000 και 1025 μ.Χ και είναι ο παλαιότερος σωζόμενος Αθηναϊκού ρυθμού βυζαντινός ναός.

Μαζί με το Ερεχθείο είναι τα μοναδικά μνημεία που παρέμειναν ανέπαφα μετά την ανέγερσή τους.

By Viacheslav Lopatin shutterstock

Είναι σημαντικό μνημείο για τη μετέπειτα εξέλιξη της βυζαντινής αρχιτεκτονικής, επειδή αποτελεί επιτυχή συνδυασμό απλού τετρακίονου και σταυροειδούς εγγεγραμμένου κτιρίου.

Από Palickap – Έργο αυτού που το ανεβάζει, CC BY-SA 4.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=44997826

Η δομή του ναού αποτελείται από έναν τετρακίονο σταυροειδές χώρο που καλύπτεται από τρούλο. Οι τέσσερις άκρες του σταυρού καταλήγουν σε ημικυκλικές κόγχες.

By Khirman Vladimir shutterstock

Μεταξύ των κογχών υπάρχει ίσος αριθμός μικρότερων κογχών, οι οποίες δίνουν μία αίσθηση ενότητας στο εσωτερικό του ναού. Η προσθήκη του νάρθηκα στον κυρίως ναό είναι επίσης καινοτόμος καθώς η δυτική κόγχη του ναού και οι δύο μικρότερες σε κάθε πλευρά ενώνονταν με τον νάρθηκα, ο οποίος έχει το σχήμα του γράμματος Π.

advertisement
Από Nikthestoned – Έργο αυτού που το ανεβάζει – also at Flickr, CC BY-SA 3.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=20119155

Το εσωτερικό σχήμα του ναού πιθανότατα υποδηλώνει πως αρχικά χρησιμοποιήθηκε ως Βαπτιστήριο.

By marcobrivio.photo shutterstock

Σε αυτό συνηγορεί και η μαρμάρινη κολυμβήθρα με τον ανάγλυφο πλεκτό σταυρό, η οποία βρέθηκε στο χώρο του ναού και σήμερα κοσμεί το προαύλιο του Βυζαντινού και Χριστιανικού Μουσείου της Αθήνας.

By marcobrivio.photo shutterstock

Το 1877 ο ναός επισκευάστηκε και επεκτάθηκε δυτικά. Στις 12 Φεβρουαρίου 1954 αποφασίστηκε από το Υπουργείο Πολιτισμού να κατεδαφιστούν όλες οι νεώτερες οικοδομικές παρεμβάσεις που είχαν γίνει στο σπουδαίο αυτό μνημείο και στις 3 Σεπτεμβρίου 1956 ολοκληρώθηκε η αναστήλωση και η επιστροφή του στην αρχική του μορφή του ναού των Αγίων Αποστόλων.

Όσες από τις παλαιές τοιχογραφίες του ναού ήταν σε καλή κατάσταση συντηρήθηκαν, ενώ μεταφέρθηκαν από το κοντινό ναϋδριο του Αγ. Σπυρίδωνος τοιχογραφίες του 17ου αι. οι οποίες εντοιχίστηκαν στο νάρθηκα της εκκλησίας των Αγίων Αποστόλων.

By Alvaro German Vilela shutterstock

Η εκκλησία των αγίων Αποστόλων αποτελούσε ζωντανή ενορία ως το 1931 οπότε οι ανασκαφές στην Αρχαία Αγορά οδήγησαν στην κατάργηση του οικισμού της Βλασσαρούς και των γύρω συνοικιών (ευρύτερη περιοχή σημερινής Αρχαίας Αγοράς).

Το όνομα Σολάκη πιθανώς αναφέρεται στην επιφανή οικογένεια του Σολάκη, της οποίας η κατοικία γειτνίαζε με το ναό των Αγίων Αποστόλων και φέρεται να χρηματοδότησε τμήμα των μεταγενέστερων εργασιών αναστύλωσης του ναού.

Από Jebulon – Έργο αυτού που το ανεβάζει, CC0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=48643198

Σήμερα η εκκλησία των Αγίων Αποστόλων είναι χαρακτηρισμένη ως προστατευόμενο βυζαντινό μνημείο και λειτουργείται μία φορά κάθε χρόνο, την ημέρα της σύναξης των 12 Αποστόλων, 30 Ιουνίου.

Από Nikthestoned – Έργο αυτού που το ανεβάζει – also at Flickr, CC BY-SA 3.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=20119070

Δείτε το βίντεο και γνωρίστε την ιστορία του

advertisement
Back to top button