Η Αγία Μυρτιά: Μια από τις μεγαλύτερες σε ηλικία Μυρτιές στον κόσμο βρίσκεται στη Κρήτη
Η μονή της Παναγίας της Παλιανής είναι ένα από τα αρχαιότερα μοναστήρια της Κρήτης, κτισμένη κοντά στο Βενεράτο Ηρακλείου.
Σήμα κατατεθέν της Παλιανής είναι η Ιερή Μυρτιά, ένα αιωνόβιο δέντρο το οποίο μάλιστα εορτάζει 24 Σεπτεμβρίου (Παναγίας της Μυρτιδιώτισσας).
Μέσα στον περιπεπλεγμένο κορμό της Αγίας Μυρτιάς, όπως λέγεται, πιστεύεται ότι είναι κρυμμένη η εικόνα της Παναγίας της Μυρτιδιώτισσας.
Σύμφωνα με την παράδοση, κάποτε η περιοχή καλυπτόταν από δάσος και οι χωρικοί έβαλαν φωτιά για να δημιουργήσουν καλλιεργούμενες εκτάσεις.
Ξαφνικά, μέσα από τα βάτα ακούστηκε η φωνή της Παναγίας και με έκπληξη οι χωρικοί είδαν την εικόνα της Παναγίας. Γύρω από τη μορφή της, ήταν ζωγραφισμένα κλαδιά μυρτιάς.
Ύστερα από καιρό, όταν πήγαν κάποια παιδιά στο ίδιο σημείο, τα ζωγραφισμένα κλαδιά είχαν φυτρώσει στα αλήθεια, μεγάλωσαν και σταδιακά κάλυψαν την εικόνα!
Την εικόνα της Παναγίας θεωρείται ότι μπορούν να τη δουν μόνο παιδιά.
Αν επισκεφτείτε την Παλιανή, θα δείτε ένα αναμμένο καντήλι δίπλα στη μυρτιά και πολλά τάματα κρεμασμένα στα κλαδιά, καθώς θεωρείται θαυματουργή.
Μάλιστα η ευλογία των άρτων γίνεται κάθε χρόνο κάτω από το ιερό αυτό δέντρο και ως τράπεζα χρησιμοποιείται ένα αρχαίο κιονόκρανο, ενώ οι πιστοί παίρνουν φύλλα από κλαδιά!
Η λατρεία της «Αγίας Μυρτιάς» αποτελεί επιβίωση πανάρχαιων λατρευτικών συνηθειών και πιο συγκεκριμένα της λατρείας των ιερών δέντρων της Μινωικής θρησκείας.
Η ηλικία της Μυρτιάς δεν μπορεί να υπολογιστεί, αν και μπορεί να θεωρηθεί ότι είναι άνω των 1600, καθώς η Μονή ιδρύθηκε τον 4ο αιώνα, ως Παναγιά Μυρτιδιώτισσα (η Παναγία της Μυρτιάς), προφανώς για τη συγκεκριμένη μυρτιά, που αποκαλείται και “Αγία Μυρτιά”!
Έχει ύψος περίπου 4,5 μέτρα και διάμετρο στο ύψος του στήθους (στηθιαία διάμετρος σε ύψος 1,3 μέτρα) περίπου 2 μέτρα!
Τα πιο χαμηλά κλαδιά έχουν κοπεί καθώς με αυτά κατασκευάζονται φυλαχτά, ενώ όσα έχουν απομείνει έχουν απογυμνωθεί από τα φύλλα τους αφού τα συλλέγουν, γιατί λόγω εθίμου είναι «ιαματικά».
Στα γυμνά κλαδιά κρεμάνε εικόνες και διάφορα φυλακτά οι προσκυνητές…
Είναι εντυπωσιακό, αλλά στη βιβλιογραφία δεν αναφέρονται μεγάλα ή μνημειακά δέντρα μυρτιάς.
Το μοναδικό μνημειακό δέντρο μυρτιάς είναι καταγεγραμμένο στο Βοτανικό Κήπο του Jardim, στη Λισσαβώνα, που έχει ηλικία μόλις περίπου 90 ετών, αλλά έχει ύψος περίπου 5,3 μέτρα, που για το συγκεκριμένο είδος, έχει πολύ μεγάλο ύψος.
