“Κάθε λιμάνι και καημός”: Από τον Μπιθικώτση στον Γαβαλά και από ζεϊμπέκικο, Χασάπικο – Η ιστορία του
Κάθε λιμάνι και καημός, κάθε καημός και δάκρυ κι είναι η ζωή του καθενός θάλασσα δίχως άκρη, θάλασσα δίχως άκρη…
Πρόκειται για ένα τραγούδι που γνωρίζουν πολλοί, ωστόσο ελάχιστοι είναι αυτοί που γνωρίζουν την ιστορία του.
Ο Γιώργος Κατσαρός το έγραψε για τις ανάγκες της ταινίας το Κάθαρμα σε σενάριο Νίκου Φώσκολου και σκηνοθεσία Κώστα Ανδρίτσου.
Η ταινία διαδραματίζεται στον σκληρό και ανελέητο κόσμο της Τρούμπας, όπου ξεχωρίζει η φανταχτερή παρουσία μιας τραγουδίστριας σε καμπαρέ, της Μάγδας (Μάρω Κοντού), γνωστής με το προσωνύμιο η Μαρκησία. Η Μάγδα βρίσκει τον ιδεώδη γι’ αυτήν άντρα στο πρόσωπο ενός ναυτικού, του Μάνου Αποστολίδη (Γιώργος Φούντας).
Χαρακτηριστικό της ταινίας είναι ότι πολλά από τα γυρίσματα έγιναν πράγματι στην κακόφημη (τότε) περιοχή της Τρούμπας, ενώ οι σκηνές του καμπαρέ γυρίστηκαν σε κέντρο της περιοχής με την επωνυμία “45 Γιάννηδες”, το οποίο δεν υπάρχει πια.
Ο Γιώργος Κατσαρός έχει μιλήσει για την ιστορία του τραγουδιού
«Όταν έγραψα το ‘Κάθε λιμάνι και καημός’ για την ταινία ‘Το Κάθαρμα’ μου λέει ο Μηλιόπουλος της Κολούμπια να βάλουμε τον Μπιθικώτση να το πει γιατί το κουπλέ το είχα ακόμα ζεϊμπέκικο. Όταν μου ανέθεσαν για την ταινία τη μουσική, μου ζήτησαν ένα τραγούδι με λιμάνια… Έπρεπε να συζητήσουμε τα οικονομικά για το τι θα πάρει ο Γρηγόρης. Αυτός ζήτησε 15.000. Ο Ανδρίτσος, σκηνοθέτης της ταινίας, βρήκε το ποσό υπέρογκο. Ο Μηλιόπουλος μου πρότεινε τον Γαβαλά, εμένα μου άρεσε, αυτός συμφώνησε στις 7.500 κι έκλεισε η δουλειά. Ήρθε στο σπίτι μου με τη Ρία και το προβάραμε. Μου λέει τότε ο Πάνος ‘Γιατί το έχεις ζεϊμπέκικο;’ Τότε η μόδα ήταν έτσι» θα πει πριν από χρόνια ο ίδιος ο συνθέτης του τραγουδιού, ο Γιώργος Κατσαρός.
«Ο Γαβαλάς άλλαξε κι έκανε χασάπικο όλο το τραγούδι. Διευθυντής στην Κολούμπια ήταν ο Μανώλης ο Χιώτης. Πολλοί νομίζουν πως παίζει αυτός στο τραγούδι αλλά ήταν ο Γιάννης ο Καραμπεσίνης που τον πρότεινε ο ίδιος ο Μανώλης. Ακορντεόν ο Βασίλης Βασιλειάδης. Θυμάμαι πως ο Πάνος τραγουδούσε με τη Ρία σαν να ήταν μια φωνή, τόσο δεμένοι! Τότε δεν υπήρχε η άνεση να ξαναγράψουμε. Μια κι έξω το είπανε. Φώναζε ο Μηλιόπουλος να το παίξουν σωστά γιατί κόστιζε η μήτρα»
(Δημήτρης Μανιάτης «Πάνος Γαβαλάς, μια φωνή όλο φως» Εκδόσεις Λιβάνη)
Στίχοι
Είν’ η ζωή μια θάλασσα
κι εμείς καπεταναίοι
κι είναι στ’ αλήθεια τυχεροί
όσοι πεθαίνουν νέοι
Κάθε λιμάνι και καημός
κάθε καημός και δάκρυ
κι είναι η ζωή του καθενός
θάλασσα δίχως άκρη
θάλασσα δίχως άκρη
Πόσες φορές ναυάγησα
μες στα θολά νερά της
και χάθηκε η βάρκα μου
τη μαύρη αγκαλιά της
Κάθε λιμάνι και καημός
κάθε καημός και δάκρυ
κι είναι η ζωή του καθενός
θάλασσα δίχως άκρη
θάλασσα δίχως άκρη
