Καμποκιάρο: Το ιταλικό χωριό – φάντασμα στη Ρόδο όπου ζει ένα από τα πιο σπάνια ψάρια
Tο 1935 ο Κυβερνήτης Mario Lago εκπονεί πρόγραμμα αποίκησης των Δωδεκανήσων με τη δημιουργία αγροτικών χωριών που θα κατοικούνται κυρίως από Ιταλούς υλοτόμους με τις οικογένειές τους. Στόχος τους δεν ήταν μόνο η εκμετάλλευση της ξυλείας, αλλά και η φροντίδα του δάσους για τουριστικούς λόγους.
Κατασκευάζεται γι’ αυτό το σκοπό ένα όμορφο δασικό χωριό, το Καμποκιάρο, αντίγραφο των αντίστοιχων χωριών των Ιταλικών Άλπεων. Μια χούφτα υλοτόμων με τις οικογένειες τους αναχωρούν από την Κοιλάδα του Φιέμε, αφήνοντας πίσω τους μια περιοχή στη δίνη της οικονομικής κρίσης, για να έρθουν σε μια όμορφη ηλιόλουστη γη με πολλές ευκαιρίες. Ο πόλεμος όμως πλησιάζει και το όνειρό τους θα είναι σύντομο.
Στο χωριό, που σήμερα ονομάζεται Αγία Ελεούσα, οι Ιταλοί παρέμειναν μέχρι το 1947, όποτε υπογράφηκε η ένωση των Δωδεκανήσων με την Ελλάδα. Όταν οι Ιταλοί αποχώρησαν, τα κτίρια εγκαταλείφθηκαν και το χωριό ερήμωσε.
Η πλατεία της Ελεούσας είναι περιστοιχισμένη από επιβλητικά κτίρια. Το μεγαλύτερο, με τις καμάρες και τα καμπυλωτά μικρά μπαλκόνια, ήταν η αγορά. Απέναντι ήταν οι φυλακές.
Στη μια άκρη της πλατείας βρισκόταν ένα κτίριο που λειτουργούσε παλαιότερα ως σχολείο και το 1947 στέγασε το Σανατόριο των Δωδεκανήσων. Στην άλλη άκρη βρίσκεται η εκκλησία του Αγίου Χαραλάμπους, άλλοτε καθολική και τώρα ορθόδοξη.
Λίγα μέτρα μετά την πλατεία, υπάρχει μια μεγάλη στρογγυλή υδατοδεξαμενή, όπου συγκεντρώνονται τα νερά της παρακείμενης πηγής του Κοσκινιστή. Σε αυτή ζει ένας αρκετά μεγάλος πληθυσμός από Γκιζάνια.
Το Ladigesocypris ghigii (Pisces, Cyprinidae), κοινώς γκιζάνι, είναι ένα ψάρι μικρού μεγέθους που ζει αποκλειστικά στα γλυκά νερά της Ρόδου. Πήρε το κοινό, αλλά και το επιστημονικό – γλωσσοδέτη – όνομά του, από τον Ιταλό καθηγητή Alessandro Ghigi που το πρωτοσυνέλλεξε στο νησί στις αρχές του 1900.
Το Γκιζάνι είναι ένας μικρός πρωταθλητής της επιβίωσης, γιατί καταφέρνει να ζει στο εξαιρετικά ασταθές περιβάλλον των ρεμάτων του νησιού, που το χειμώνα μπορεί να πλημμυρίσουν, ενώ το καλοκαίρι ξεραίνονται στο μεγαλύτερο μέρος τους.
Γι’ αυτό, ο κύκλος ζωής του είναι σύντομος (ζει συνήθως στη φύση έως και τρία χρόνια), τρώει ένα ευρύτατο φάσμα τροφών και αναπαράγεται την άνοιξη και το καλοκαίρι σε μεγάλους αριθμούς.
Θεωρείται ένα από τα πιο απειλούμενα με εξαφάνιση είδη ψαριών των γλυκών νερών στην Ευρώπη, δεδομένου ότι τα τελευταία χρόνια ένας από τους πληθυσμούς του έχει ήδη εξαφανιστεί, ενώ αυτοί που απομένουν εμφανίζουν τάσεις συνεχούς περιορισμού.
Παρακολουθήστε στη συνέχεια ένα βίντεο από drone του Haanity, το οποίο παρουσιάζει με εξαιρετικό τρόπο το χωριό αλλά και την δεξαμενή όπου ζουν τα σπάνια ψάρια.
