Με “τσιγάρο έφυγε στα χείλη”: Ο Σολωμού σαν σήμερα ανεβαίνει στον ιστό – Τα τραγούδια που γράφτηκαν για αυτόν

Ήταν τρελός, γι’ αυτό και του ‘πρεπε η δόξα,
κι αυτοί τον πρόδωσαν με θάνατου φιλί.
Ενός τρελού πάντα μπροστά τραβάει η λόξα,
για να φοβούνται και να κρύβονται οι δειλοί.

Ήταν τρελός, γι’ αυτό και του ‘πρεπε η δόξα,
κι αυτοί τον πρόδωσαν με θάνατου φιλί.
Ενός τρελού πάντα μπροστά τραβάει η λόξα,
για να φοβούνται και να κρύβονται οι δειλοί.

14 Αυγούστου 1996…“Όσοι με τον Χάρο γίναν φίλοι, με τσιγάρο φεύγουνε στα χείλη”

Τον είπαν τρελό. Και ποιος ήρωας δεν ήταν «τρελός». Ποια λογική μπορεί να σπρώξει ένα παιδί 26 ετών σε έναν ιστό, ενώ τον σημαδεύουν δεκάδες όπλα; Ο Σολωμός Σολωμού, στις 14 Αυγούστου 1996, μετά τη κηδεία του Τάσου Ισαάκ έκλεισε τα αυτιά του στις φωνές για αυτοσυγκράτηση και «λογική». Τράβηξε δυο τζούρες από το τσιγάρο του και έφυγε.

«Γύρνα πίσω ρε μαλ….» ήταν η φωνή που προσπάθησε να τον φέρει στα λογικά του. Δεν την άκουσε ή μάλλον την αγνόησε. Οι τελευταίες στιγμές της σύντομης ζωής του πάγωσαν τη Κύπρο που ήταν καθηλωμένη στις τηλεοράσεις παρακολουθώντας «ζωντανά» την διαδήλωση στο οδόφραγμα της Δερύνειας. Η ίδια εικόνα, πάγωσε ολόκληρο τον κόσμο και από τότε μας στοιχειώνει όλους. Γιατί; Την απάντηση μπορούσε να την δώσει μόνο ο ίδιος ο Σολάκης, αλλά προτίμησε να την πάρει μαζί του.

14 Αυγούστου 1996…

Πριν ακόμα προλάβουν να στερέψουν τα δάκρυα για το χαμό του Τάσου Ισαάκ, τρεις μόλις ημέρες μετά, η γη ποτίστηκε ξανά με αίμα, αυτή τη φορά του μαυροφορεμένου Σολωμού Σολωμού που δεν άντεχε να βλέπει την κατοχική σημαία να κυματίζει στα κυπριακά εδάφη.

Πλήθος κόσμου κατευθύνθηκε στο οδόφραγμα της Δερύνειας για να καταθέσει στεφάνι στη μνήμη του Τάσου Ισαάκ που ξεψύχησε δίπλα στο συρματόπλεγμα. Τότε, ξέσπασαν νέα επεισόδια, αφού ο θυμός δεν είχε ακόμα κοπάσει.

Ο 26χρονος Σολωμός, δεύτερος ξάδερφος του Τάσου Ισαάκ, εξαγριωμένος για την κατάσταση που για 22 χρόνια μαύριζε τη ψυχή του και που τώρα είχε στοιχίσει τη ζωή του ξαδέρφου του, ξέφυγε από το πλήθος και έτρεξε προς τα κατεχόμενα. “Εγώ θα κατεβάσω τη σημαία” είπε στους φίλους του.

Μέλη της ειρηνευτικής δύναμης προσπάθησαν μάταια να τον εμποδίσουν, αλλά ο Σολωμός ήταν αποφασισμένος να κατεβάσει τη σημαία με όποιο τίμημα.

Πέρασε το συρματόπλεγμα και σκαρφάλωσε με το τσιγάρο στο στόμα στον ιστό. Τότε ακούστηκαν τρεις πυροβολισμοί και ο Σολωμός έπεσε αιμόφυρτος στο έδαφος.

Μια σφαίρα τον πέτυχε στο λαιμό, αυτή του Κενάν Ακίν, ο οποίος το 2004 παραδέχτηκε πως δολοφόνησε τον Σολωμό, και έριξε τις ευθύνες στον τότε διοικητή των κατοχικών δυνάμεων Χαλίλ Σαντραζάμ.

Η Κυπριακή Δημοκρατία εξέδωσε ένταλμα σύλληψης εναντίον πέντε ατόμων για τη δολοφονία του Σολωμού Σολωμού:

Κενάν Ακίν, υπουργό Γεωργίας του ψευδοκράτους
Ερντάλ Χατζιαλί Εμανέτ, επικεφαλής των ειδικών δυνάμεων στα κατεχόμενα
Ατίλα Σαβ, επικεφαλής της αστυνομίας των Κατεχομένων
Χασάν Κουνταξί, υποστράτηγο των κατοχικών δυνάμεων
Μεχμέτ Καρλί, ταξίαρχο των κατοχικών δυνάμεων
Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων έκρινε στις 24 Ιουνίου 2008, ένοχη την Τουρκία για την άνανδρη δολοφονία του Τάσου Ισαάκ και του Σολωμού Σολωμού.

Τα τραγούδια που γράφτηκαν

“Όσοι με τον Χάρο γίναν φίλοι, με τσιγάρο φεύγουνε στα χείλη”

Η θυσία του Σολωμού Σολωμού δεν άφησε ασυγκίνητο τον Άλκη Αλκαίου που γράφει τους στίχους για το «Πάντα Γελαστοί».

Δεν είναι σίγουρο αν τα γεγονότα αυτά αποτέλεσαν την αφορμή για το τραγούδι, ή εάν η σύνθεση προηγήθηκε και μετέπειτα έγινε η αφιέρωση, καθώς οι ημερομηνίες αφήνουν ανοιχτά και τα δύο ενδεχόμενα, αφού ο δίσκος κυκλοφόρησε το χειμώνα του 1996, περίπου 3 μήνες μετά τα γεγονότα.

Στο ένθετο βιβλιαράκι του cd, κάτω από τον τίτλο του τραγουδιού, ο Αλκαίος έχει σημειώσει: «Ισαάκ και Σολωμού και Μαρίνου Μαρτύρων». Αν αναρωτιέσαι για αυτό το «Μαρίνου», είναι γιατί το καλοκαίρι εκείνο υπήρξε άλλη μία δολοφονία. Ο λόγος για τον Χριστόφορο Μαρίνο, κοινωνικό αγωνιστή του λεγόμενου αναρχικού χώρου, ο οποίος έχασε τη ζωή του στις 23 Ιουλίου του 1996, λίγο πριν τα γεγονότα της Κύπρου.

Στίχοι:   Άλκης Αλκαίος
Μουσική:   Θάνος Μικρούτσικος

Της νύχτας οι αμαρτωλοί και της αυγής οι μόνοι
θέλουν βαρύ ζεϊμπέκικο και νευρικό τιμόνι
σε τόπους τριγυρίζουνε σβησμένους απ’ το χάρτη
για μια σταγόνα ουρανό για μιαν αγάπη σκάρτη

Όσοι με το Χάρο γίναν φίλοι
με τσιγάρο φεύγουνε στα χείλη
στα τρελά τους όνειρα δοσμένοι
πάντα γελαστοί, πάντα γελαστοί
πάντα γελαστοί και γελασμένοι

Τα νιάτα μας διαδρομή Αθήνα Σαλονίκη
μια πόλη χτίσαμε μαζί κι ακόμα ζω στο νοίκι
έπεσα να σ’ ονειρευτώ σε ψάθα από φιλύρα
κι είδα πως βγάζει η νύχτα φως και τ’ όστρακο πορφύρα

Όσοι με το Χάρο γίναν φίλοι
με τσιγάρο φεύγουνε στα χείλη
στα τρελά τους όνειρα δοσμένοι
πάντα γελαστοί, πάντα γελαστοί
πάντα γελαστοί και γελασμένοι
Όσοι με το Χάρο γίναν φίλοι
με τσιγάρο φεύγουνε στα χείλη
στα τρελά τους όνειρα δοσμένοι
πάντα γελαστοί, πάντα γελαστοί
πάντα γελαστοί και γελασμένοι

«Ήταν τρελός»

“Ήταν τρελός κι αυτοί χαράμισαν μια σφαίρα” τραγουδά ο Νότης Σφακιανάκης, σε στίχους Χρήστου Κρετσόβαλη και μουσική Βασίλη Δήμα, που “αθάνατος γυρίζει στον αγέρα κι αυτοί οι αθάνατοι δε φεύγουν, πάντα ζουν”.

Ένα τραγούδι που ερμήνευε ο Νότης Σφακιανάκης σε κάθε νυχτερινό κέντρο που εμφανίζονταν. Την ώρα της ερμηνείας του σχεδιαστή προβάλλονταν και πλάνα από τη στιγμή της δολοφονίας, κάνοντας τους πάντες να συγκινούνται.

Αξίζει να σημειώσουμε ότι ο Νότης Σφακιανάκης, από το 1998 είχε κάνει δωρεά στην Κυπριακή Δημοκρατία, άγαλμα του Σολωμού Σολωμού, το οποίο τοποθετήθηκε τελικά με καθυστέρηση 18 ετών στον Τύμβο της Μακεδονίτισσας, αντί στον Δήμο Παραλιμνίου, όπου δολοφονήθηκε.    

Στίχοι

Ήταν τρελός, γι’ αυτό και του ‘πρεπε η δόξα,
κι αυτοί τον πρόδωσαν με θάνατου φιλί .
Ενός τρελού πάντα μπροστά τραβάει η λόξα,
για να φοβούνται και να κρύβονται οι δειλοί.
Ήταν τρελός, γι’ αυτό τον ξέχασαν οι αγύρτες,
σαν το τσιγάρο του στα χείλη η ζωή.
Από τι φτιάχνονται των προδοτών οι φύτρες,
και δεν τιμούνε όσους έχουνε φωνή…

Τρελό αδέλφι μου, έγινες ντέρτι μου,
σ’ ένα τραγούδι πόσο θάρρος να στριμώξω;
Γίνε σημαία μου κι έλα παρέα μου,
αυτούς στον σβέρκο μου που κάθισαν να διώξω.
Στα μαύρα χόρευε με δοξαριές θανάτου,
ούτε τον ένοιαζε που φεύγει και μαγκιά του.

Ήταν τρελός κι αυτοί χαράμισαν μια σφαίρα,
γιατί οι δειλοί πάντα τους άοπλους χτυπούν.
Μα, αυτός αθάνατος γυρίζει στον αγέρα
κι αυτοί οι αθάνατοι δε φεύγουν, πάντα ζουν!..

Τρελό αδέλφι μου, έγινες ντέρτι μου,
σ’ ένα τραγούδι πόσο θάρρος να στριμώξω;
Γίνε σημαία μου κι έλα παρέα μου,
αυτούς στον σβέρκο μου που κάθισαν να διώξω.
Στα μαύρα χόρευε με δοξαριές θανάτου,
ούτε τον ένοιαζε που φεύγει και μαγκιά του.

Τρελό αδέλφι μου, έγινες ντέρτι μου,
σ’ ένα τραγούδι πόσο θάρρος να στριμώξω;
Γίνε σημαία μου κι έλα παρέα μου,
αυτούς στον σβέρκο μου που κάθισαν να διώξω.
Στα μαύρα χόρευε με δοξαριές θανάτου,
ούτε τον ένοιαζε που φεύγει και μαγκιά του.

“Έλληνα μάγκα”

Η θυσία του συγκίνησε και τον Στέλιο Ρόκκο που τον αποκαλεί “Έλληνα, μάγκα, σερνικό”. Με τους στίχους του Νίκου Γρίτση, ο τραγουδιστής αποδίδει φόρο τιμής στο Σολωμό που “μόνο μια σφαίρα τον έκανε να λυγίσει”.

Στίχοι

Εσύ κρεμόσουν στον ιστό
γι’ αυτού του κόσμου το σωστό
κι ενώ εγώ, εγώ είχα παγώσει
αυτό το κόκκινο πανί
που σου ‘χε γίνει εμμονή
ήταν γραφτό από καιρό να σε σκοτώσει

Μέσα στου κόσμου την οργή
μια απέλπιδα κραυγή
θα σε σκοτώσουν είπε φύγε ρε μαλάκα
μα εσύ είχες είδη αφορμή
να παραδώσεις μια ψυχή
που με το θάνατο γουστάριζε την πλάκα

Έλληνα μάγκα σερνικέ
όλου του κόσμου πανικέ
μόνο μια σφαίρα θα σε κάνει να λυγίσεις

Έλληνα μάγκα σερνικέ
όλου του κόσμου πανικέ
και με το αίμα σου το χώμα θα ποτίσεις

Αυτό το χώμα αυτή η γη
εικοσιδυό χρόνων πληγή
θα σε σκεπάσει φίλε από δω και πέρα
μα θα ‘ρθει κάποτε η στιγμή
του χάρτη να χαθεί η ρωγμή
ό, τι ονειρεύτηκες θα γίνει κάποια μέρα

Μέσα στου κόσμου την οργή
μια απέλπιδα κραυγή
θα σε σκοτώσουν είπε φύγε ρε μαλάκα
μα εσύ είχες είδη αφορμή
να παραδώσεις μια ψυχή
που με το θάνατο γουστάριζε την πλάκα

Έλληνα μάγκα σερνικέ
όλου του κόσμου πανικέ
μόνο μια σφαίρα θα σε κάνει να λυγίσεις

Έλληνα μάγκα σερνικέ
όλου του κόσμου πανικέ
και με το αίμα σου το χώμα θα ποτίσεις

Πληροφορίες: lamianow