Μοναχοί.. κασκαντέρ: Τα 9 μοναστήρια της Ελλάδας που μοιάζουν σαν να κρέμονται από τα βράχια
Μοιάζουν να κρέμονται από τον ουρανό και προκαλούν δέος σε όσους τα επισκέπτονται.. Μοναστήρια που δύσκολα μπορείς να φανταστείς πως φτιάχτηκαν εκεί που είναι..
Ελάτε να γνωρίσουμε τα 9 πιο εντυπωσιακά μοναστήρια της Ελλάδας
Μονή Βαρλαάμ ή Μονή των Αγίων Πάντων
Η Μονή Βαρλαάμ ή Μονή των Αγίων Πάντων είναι ανδρικό μοναστήρι στα Μετέωρα, στην κορυφή απότομου βράχου. Βρίσκεται απέναντι από την Μονή Μεγάλου Μετέωρου και στέκεται γαλήνιο σε ύψος 373 μέτρων.
Είναι ένα από τα έξι μοναστήρια που συνεχίζουν να είναι ενεργά στα Μετέωρα, τα οποία από το 1988 συμπεριλαμβάνονται στα μνημεία παγκόσμιας κληρονομιάς της UNESCO.
Η Μονή Βαρλαάμ οφείλει το όνομά της στον ασκητή Βαρλαάμ, ο οποίος πρώτος κατοίκησε τον βράχο το 14ο αι. Η ιστορία της μονής αρχίζει ουσιαστικά από τις αρχές του 16ου αι., όταν στο βράχο εγκαταστάθηκαν και οργάνωσαν το κοινόβιό τους οι Γιαννιώτες αδελφοί Νεκτάριος και Θεοφάνης οι Αψαράδες, γόνοι παλιάς βυζαντινής οικογένειας της Ηπείρου.
Σημαντική για την ιστορική διαδρομή της μονής υπήρξε η συμβολή του μοναχού Χριστοφόρου, ο οποίος κατά τη διάρκεια του 18ου αι. ταξινόμησε το πολύτιμο αρχείο της και αντέγραψε πλήθος ιστορικών κειμένων. Το μοναστήρι χάρη στην οικονομική ευρωστία του διακρίθηκε τόσο στην πνευματική προκοπή, όσο και στη συμμετοχή στους εθνικούς αγώνες ως τα τελευταία χρόνια.
Η εντυπωσιακή Μονή του Τιμίου Προδρόμου
Η Μονή του Τιμίου Προδρόμου, «κρυμμένη» σε έναν κάθετο βράχο, στέκει αγέρωχη και προκαλεί δέος στους επισκέπτες. Έγινε ορμητήριο του Κολοκοτρώνη και νοσοκομείο στον Αγώνα του 1821 και αναμφίβολα πρόκειται για ένα από τα ομορφότερα μοναστήρια στην Ελλάδα.
Απορίας άξιον είναι το γεγονός της κατασκευής του πριν από πέντε ολόκληρους αιώνες, στο Φαράγγι του Λούσιου στην Αρκαδία, μέρος το οποίο συχνά αποκαλείται και ως Άγιο Όρος της Πελοποννήσου, αφού η περιοχή είναι γεμάτη μοναστήρια και ασκητήρια.
Η Ιερά Μονή του Τιμίου Προδρόμου είναι ένα από τα ιστορικότερα μοναστήρια σε μια περιοχή εξαιρετικού φυσικού κάλλους, όπου ρέει ο ποταμός Λούσιος, που σύμφωνα με τη μυθολογία πήρε το όνομά του από τον νεογέννητο Δία, καθώς στα νερά του τον έλουσαν οι νύμφες.
Την περίοδο της επανάστασης το μοναστήρι μετατράπηκε σε ορμητήριο του Κολοκοτρώνη, του Πλαπούτα και των οπλαρχηγών της Πελοποννήσου, ενώ παράλληλα λειτουργούσε και ως νοσοκομείο, με τους μοναχούς να φροντίζουν τα τραύματα των επαναστατών.
Αποτελεί σημαντικό πνευματικό κέντρο της περιοχής. Διαθέτει μια συλλογή εκατοντάδων βιβλίων και κάθε χρόνο εκατοντάδες πιστοί επισκέπτονται το εντυπωσιακό μοναστήρι για να προσκυνήσουν και να απολαύσουν την εξαιρετική θέα στο φαράγγι του Λούσιου, από τα μπαλκόνια του που μοιάζουν να αιωρούνται.
Ιερά Μονή της Αγίας Τριάδος
Πάνω σε έναν πανύψηλο βράχο, βορειοδυτικά της Μονής Αγίου Στεφάνου, βρίσκεται σκαρφαλωμένη η Ιερά Μονή της Αγίας Τριάδος. Είναι ένα από τα έξι που συνεχίζουν να είναι ενεργά σήμερα στα Μετέωρα και από το 1988 συμπεριλαμβάνεται στα μνημεία παγκόσμιας κληρονομιάς της UNESCO.
Το μοναστήρι της Αγίας Τριάδος είναι το ψηλότερο από όλα τα μοναστήρια των Μετεώρων αλλά και το πιο δυσπρόσιτο να επισκεφτείς. Παλαιότερα η πρόσβαση γίνονταν μόνο με ανεμόσκαλες και ο ανεφοδιασμός με τρόφιμα των μοναχών με δίχτυ. Πλέον υπάρχει μια σκάλα με 140 σκαλοπάτια που δημιουργήθηκαν το 1925 καθώς και ένα τελεφερίκ που προφέρουν πρόσβαση σε αυτούς που θέλουν να επισκεφτούν την Μονή.
Στα παλιά χρόνια επειδή η Ι. Μονή του Μεγάλου Μετεώρου ήταν το κέντρο της μοναχικής πολιτείας, είχε τον μεγαλύτερο αριθμό μοναχών. Η Αγία Τριάδα εκείνα τα χρόνια φιλοξενούσε 7-8 μοναχούς ενώ σήμερα ζουν σ’ αυτή μόνο 4. Ηγούμενος είναι ο αρχιμανδρίτης Χρυσόστομος Τέτσιος.
Είναι αξιοσημείωτο ότι η Μονή εμφανίζεται στην ταινία του Τζέιμς Μποντ “Για τα μάτια σου μόνο” το 1981, όπως και στην σειρά Το Τατουάζ του σκηνοθέτη και ηθοποιού Ανδρέα Γεωργίου, το 2018.
Το μοναστήρι της Υπαπαντής του Χριστού
Το μοναστήρι της Υπαπαντής του Χριστού στα Μετέωρα είναι κτισμένο στην άκρη ενός απόκρημνου βράχου και περισσότερο μοιάζει με «αετοφωλιά». Μπορεί κανείς να το προσεγγίσει μόνο από ένα χωματόδρομο ή με πεζοπορία, ενώ παλιά το ανέβασμα γινόταν από μια κρεμαστή ξύλινη σκάλα.
Σύμφωνα με ιστορικά στοιχεία τα καντήλια της Ιεράς Μονής Υπαπαντής έμειναν σβηστά για πολλά χρόνια, έως ότου ο δραστήριος μητροπολίτης Τρίκκης και Σταγών, Πολύκαρπος το έτος 1930, φρόντισε για την ανακατασκευή λαξευτής σκάλας, με αποτέλεσμα να γίνει πολύ ευκολότερη η άνοδος στο συγκεκριμένο σπήλαιο.
Μάλιστα, το Μάιο του 1948, εξαιτίας της διάβρωσης, έπεσε ένα μεγάλο τμήμα βράχου, με συνέπεια να γίνει πιο προσιτό το σπηλαιώδες μοναστήρι. Σήμερα η συγκεκριμένη λαξευτή σκάλα αριθμεί εκατό σκαλιά.
Πρόκειται για μονή που κατοικήθηκε κατά διαστήματα από λίγους μοναχούς, οι οποίοι εκμεταλλεύτηκαν κατά το δυνατόν την υπάρχουσα επιφάνεια και την αύξησαν με την δημιουργία προεξοχών.
Μονή Φιλοσόφου
Βρίσκεται χτισμένη σε μια χαράδρα του Λούσιου, στη δυτική πλευρά του φαραγγιού, 11 χλμ. νοτιοδυτικά της Δημητσάνας, και είναι η πιο ιστορική και παλαιά μονή της Αρκαδίας (10ος αιώνας) και ένα από τα παλαιότερα βυζαντινά μνημεία της Ελλάδας.
Πρόκειται για την ιστορική Μονή Φιλοσόφου, αφιερωμένη στην Κοίμηση της Θεοτόκου. Μια μονή ευρύτατα γνωστή σ’ όλη την Ελλάδα και το εξωτερικό ακόμη, γιατί κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας διατήρησε περίφημη Σχολή, από την οποία βγήκαν επιφανείς άνδρες.
Ιδρύθηκε το 963 από τον Ιωάννη Λαμπαρδόπουλο, τον επονομαζόμενο “φιλόσοφο”, γραμματέα του αυτοκράτορα Νικηφόρου Φωκά. Από την επωνυμία αυτή του ιδρυτού της πήρε η Μονή το όνομά της.
Το σημείο στο οποίο βρίσκεται είναι πραγματικά εντυπωσιακό. Μοιάζει γατζωμένη στο τοίχωμα μιας άγριας χαράδρας, 200 μέτρα πάνω από την κοίτη του ποταμού Λούσιου. Από απόσταση δεν ξεχωρίζει από τα βράχια.
Πρόκειται για ένα θαυμαστό δείγμα βυζαντινής αρχιτεκτονικής του 10ου αιώνα με αξιόλογες τοιχογραφίες. Η Μονή Φιλοσόφου είναι γνωστή και ως “Κρυφό Σχολειό”, γιατί σύμφωνα με την παράδοση λειτουργούσε εκεί στα χρόνια της Τουρκοκρατίας σχολείο που αργότερα εξελίχθηκε – στη Νέα Μονή – σε σημαντική ιερατική σχολή.
Η Μονή γνώρισε μεγάλη άνθηση μέχρι το 1691 οπότε και κτίσθηκε η Νέα Μονή, χωρίς όμως να εγκαταλειφθεί η παλαιά.
Σήμερα η Μονή, στέκεται σιωπηλή στον υπερήφανο βράχο της, αναπολεί την παλαιά της δόξα και στο πείσμα του χρόνου διατηρεί την αίγλη και τους παλιούς θρύλους της.
Μονή Έλωνας
Ανηφορίζοντας από το Λεωνίδιο προς τον Κοσμά, η στροφή στο 10ο χιλιόμετρο, επιφυλάσσει πάντα τα ίδια συναισθήματα… Όσες φορές και αν έχει κάνει κανείς αυτή τη διαδρομή… Έκπληξη, εντυπωσιασμός, δέος.
Ψηλά στον κοκκινόβραχο του Πάρνωνα, σε ύψος 650 μέτρων, βρίσκεται γατζωμένη η κάτασπρη Μονή της Παναγίας της Έλωνας. Είναι να απορείς πως κατόρθωσαν, όχι μόνο να φθάσουν άνθρωποι εκεί, αλλά και να κτίσουν και να ζήσουν για χρόνια μακριά -πολύ μακριά- από το σήμερα!
Η ιστορία της Μονής πάει πολύ πίσω στους αιώνες. Το 1300, με βάση το ιστορικό, οι βοσκοί της περιοχής έβλεπαν σε ένα δυσπρόσιτο σημείο της πλαγιάς του Πάρνωνα ένα φως. Αρχικά δεν του έδωσαν σημασία, η συνέχιση του φαινομένου όμως όξυνε την περιέργεια τους με αποτέλεσμα να καταφύγουν στον επίσκοπο Ρέοντος και Πραστού. Ο επίσκοπος συγκέντρωσε το χωριό και επιχείρησαν να δώσουν μία εξήγηση στο αξιοπερίεργο περιστατικό. Το αποτέλεσμα ήταν να αντιληφθούν ότι επρόκειτο για το φως ενός καντηλιού, το οποίο ήταν αναμμένο μπροστά από μία εικόνα. Το ύψος, όμως, που βρισκόταν η εικόνα καθιστούσε αδύνατη κάθε προσπάθεια προσέγγισής της.
Μετά τις προσευχές τους η εικόνα κατέβηκε σε χαμηλότερο σημείο και οι τολμηρότεροι παρευρισκόμενοι σκαρφάλωσαν στο βουνό και διαπίστωσαν ότι ήταν μία εικόνα της Παναγίας της Βρεφοκρατούσας. Στη συνέχεια έχτισαν ένα πρόχειρο ξύλινο εκκλησάκι, όπου και τοποθέτησαν την εικόνα, ενώ για την πρόσβαση σε αυτό κατασκευάστηκε σχοινένια σκάλα. Στην περιοχή που βρέθηκε η εικόνα ασκήτευαν δύο μοναχοί, ο Καλλίνικος και ο Δοσίθεος. Ο επίσκοπος τους ζήτησε να εγκατασταθούν στο ακριβές μέρος όπου βρέθηκε η εικόνα. Με τη βοήθεια των κατοίκων της περιοχής οι δύο μοναχοί δεν άργησαν να κατασκευάσουν ένα μικρό εκκλησάκι και δύο κελιά, δημιουργώντας ουσιαστικά τη μονή. Με βάση παραδόσεις αλλά και στοιχεία από χειρόγραφα οι δύο μοναχοί βρήκαν φριχτό τέλος στα χέρια δύο Τούρκων.
Με βάση την ίδια παράδοση οι δύο σφαγείς έχασαν την όραση τους, όταν επιχείρησαν να συλήσουν το ναό της μονής και την ξαναβρήκαν μόνο μετά τις ικεσίες των κατοίκων του γειτονικού Κοσμά.
Μονή Προυσού
Δεν γίνεται να επισκεφθείτε την Ευρυτανία και να µη φθάσετε µέχρι τον Προυσό και την «Αρχόντισσα της Ρούµελης». H Ιερά Μονή της Παναγιάς της Προυσιώτισσας βρίσκεται στις νοτιοδυτικές παρυφές της Καλιακούδας, στη σκιά του χωριού Προυσός και µοιάζει σαν να κρέµεται πάνω στον γκρεµό…
Το μοναστήρι είναι αφιερωμένο στην Παναγία, καθώς εκεί βρέθηκε η εικόνα της. Η Παναγία λέγεται πως θεράπευσε τον φυματικό Γεώργιο Καραϊσκάκη και αυτός έντυσε τη θαυματουργή εικόνα με χρυσό. Σύμφωνα με την παράδοση, η θαυματουργή εικόνα προέρχεται από την Προύσα της Μικράς Ασίας και είναι δημιούργημα του Ευαγγελιστή Λουκά.
Την περίοδο της εικονομαχίας ο αυτοκράτορας Θεόφιλος έδωσε εντολή να βρεθούν και να καταστραφούν όλες οι εικόνες. Οι πιστοί για να τη σώσουν τη μετέφεραν στη Στερεά Ελλάδα. Στη διαδρομή όμως η εικόνα χάθηκε και κάποιοι βοσκοί τη βρήκαν στη σπηλιά όπου τελικά θεμελιώθηκε η μονή. Όταν μαθεύτηκε η εύρεση της εικόνας ο Διονύσιος, ένας από αυτούς που είχαν αναλάβει να τη μεταφέρουν, έσπευσε στο Καρπενήσι.
Καθώς επέστρεφε με την εικόνα, νύχτωσε και ο Διονύσιος με τη συνοδεία του έπεσαν κοιμηθούν. Το επόμενο πρωί η εικόνα είχε εξαφανιστεί. Τότε, σαν όραμα, ακούστηκε μια μυστηριώδης φωνή που έλεγε ότι η επιθυμία της εικόνας ήταν να παραμείνει στο σημείο που τη βρήκαν οι βοσκοί. Έτσι χτίστηκε η μονή του Προυσού.
Από την περίοδο της τουρκοκρατίας λειτουργούσε η Σχολή Ελληνικών Γραμμάτων, η οποία σώζεται πλήρως αναστηλωμένη. Με τη μονή όμως σχετίζεται και ο στρατηγός Γεώργιος Καραϊσκάκης, καθώς εκεί είχε το στρατηγείο του και περνούσε αρκετό χρόνο, όσο δεν βρισκόταν στα πεδία των μαχών. Έξω από τη μονή υψώνονται δύο κάστρα, οι λεγόμενοι «πύργοι του Καραϊσκάκη». Ήταν πολεμίστρες που ήλεγχαν τη γύρω περιοχή.
Κάθε χρόνο χιλιάδες επισκέπτες φθάνουν στη μονή για να προσκυνήσουν ή να θαυμάσουν την παράδοση και το τοπίο. Κάποιοι επιλέγουν να μείνουν και στους ξενώνες της, δίπλα στους φιλόξενους τέσσερις μοναχούς της μονής….
Μονή Κηπίνας
Η Ιερά Μόνη Κηπίνας είναι σίγουρα ένα από τα πιο εντυπωσιακά μοναστήρια της Ηπείρου αλλά και της Ελλάδας. Βρίσκεται κοντά στο χωριό Καλαρρύτες στα Τζουμέρκα της Ηπείρου. Σύμφωνα με μια εκδοχή το όνομα της μονής οφείλεται στους κήπους τους οποίους καλλιεργούσαν οι μοναχοί σε μια βραχώδη και δύσβατη περιοχή. Θεωρείται ότι χτίστηκε κατά την διάρκεια του 13ου αιώνα και είναι αφιερωμένη στην Κοίμηση της Θεοτόκου.
Εξωτερικά το μοναστήρι θυμίζει αρκετά την ιστορική μονή της Παναγίας Σουμελά στον Πόντο. Το ακόμη πιο εντυπωσιακό με το συγκεκριμένο μοναστήρι είναι ότι βρίσκεται χτισμένο μέσα σε ένα βράχο, σε μια απότομη πλαγιά πάνω από τον Καλαρρύτικο ποταμό. Φτάνοντας κανείς στην είσοδο μαγεύεται από την καθηλωτική ομορφιά και την επιβλητικότητα των βουνών και εντυπωσιάζεται με το πώς χτίστηκε το μοναστήρι κυριολεκτικά μέσα στο βράχο.
Μέσα στη μονή ο επισκέπτης θα έχει την ευκαιρία να δει τοιχογραφίες που χρονολογούνται από τον 17ο αιώνα, ενώ κυριεύεται από ένα αίσθημα κατάνυξης. Στο ναό υπάρχει επίσης μια ξύλινη πόρτα η οποία οδηγεί μέσα στο σπήλαιο, μέρος που αποτέλεσε και το καταφύγιο επί Τουρκοκρατίας.
Όποιος έχει την τύχη να βρεθεί εκεί φεύγει από το μοναστήρι εντυπωσιασμένος και έχοντας την αίσθηση της γαλήνης την οποία δημιουργεί η φωλιασμένη στο βράχο μονή.
Μέγα Σπήλαιο
Το Μέγα Σπήλαιο, το ιστορικό μοναστήρι των Καλαβρύτων, είναι ένα από τα σπουδαιότερα προσκυνήματα της Ορθοδοξίας στον Ελληνικό χώρο.
Βρίσκεται δέκα χιλιόμετρα βορειανατολικά των Καλαβρύτων στο δρόμο που ενώνει την εθνική οδό Πατρών – Αθηνών με τα Καλάβρυτα, και είναι κτισμένο στο άνοιγμα ενός μεγάλου φυσικού σπηλαίου (απ’ όπου και το όνομα του) της οροσειράς του Χελμού, επάνω από την απότομη χαράδρα του Βουραϊκού ποταμού, σε υψόμετρο 899 μέτρων. Απόλυτα εναρμονισμένο με το άγριο και εντυπωσιακό τοπίο της περιοχής το οκταώροφο συγκρότημα της Μονής καθηλώνει και τον πιο αδιάφορο επισκέπτη. Το καθολικό της Μονής σκαμμένο στο βράχο, είναι ναός σταυροειδής, εγγεγραμμένος με δύο νάρθηκες. Ο κύριος ναός έχει τοιχογραφίες του 1653, αξιόλογα μαρμαροθετήματα στο δάπεδο, ξυλόγλυπτο τέμπλο κ.λ.π. ενώ στο νάρθηκα οι τοιχογραφίες ανάγονται στις αρχές του 19ου αιώνα.
Η Μονή, η οποία θεωρείται η αρχαιότερη στην Ελλάδα, κτίστηκε το 362 μ.Χ. από τους Θεσσαλονικείς αδερφούς μοναχούς, Συμεών και Θεόδωρο. Ενώ οι δύο αδελφοί βρίσκονταν στα Ιεροσόλυμα, είδαν ο καθένας ξεχωριστά μια οπτασία με την εντολή να μεταβούν στην Αχαΐα και να βρουν την Ιερή Εικόνα της Παναγίας από μαστίχα και κερί, φιλοτεχνημένη από τον Ευαγγελιστή Λουκά.
Υστέρα από αλλεπάλληλες περιπλανήσεις και αποκαλυπτικά όνειρα, συνάντησαν εδώ το 362 μ.Χ. την κόρη Ευφροσύνη, βοσκοπούλα από το χωριό Γαλατά (Ζαχλωρού). Η Ευφροσύνη τους οδήγησε στο σπήλαιο που βρισκόταν η αναζητούμενη Ιερή Εικόνα, την οποία είχε ανακαλύψει νωρίτερα η ίδια θεία Βουλή, και με την οδηγία ενός τράγου από το κοπάδι της, που πήγαινε στο σπήλαιο για να πιει νερό από την πηγή που βρισκόταν εκεί. Η πηγή αυτή του σπηλαίου – μαρμάρινη κατόπιν – αποτελεί σήμερα, το γνωστό με το όνομα «η Πηγή της Κόρης», άγιασμα, ενώ η Ευφροσύνη τιμάται ως Αγία.
Το Μουσείο της Μονής εκτός από τα σημαντικά κειμήλια της Ελληνικής επανάστασης, διαθέτει ένα σπάνιο λάβαρο με τις μορφές τριών βυζαντινών αυτοκρατόρων, σιγγίλια, χειρόγραφα με εξαίρετες μικρογραφίες, πολύτιμους χρυσούς σταυρούς με Τίμιο Ξύλο, χαλκογραφίες, προσωπογραφίες, Ευαγγέλια σε περγαμηνές, το ωμοφόριο του Χρύσανθου Νοταρά, χρυσοκέντητους Επιτάφιους, αντιμήνσια, βυζαντινές εικόνες μεγάλης αξίας κ.α.