Οι ψυχολόγοι προειδοποιούν: «Το καλοκαίρι, αφήστε τα παιδιά να βαριούνται»
Μήπως ανήκετε σ’ εκείνους τους γονείς που αισθάνονται σαν… το ψάρι έξω από την γυάλα κάθε φορά που το παιδί τους αρθρώνει την λέξη «Βαριέμαι…»; Μήπως έχετε φροντίσει για το παιδί σας, να παρακολουθήσει, κατά την διάρκεια του καλοκαιριού, μαθήματα μαγειρικής, κηπουρικής, τένις και αγγλικών; Μήπως το έχετε ήδη γράψει σε κάποιο θερινό camp υπό τον τρόμο της πλήξης;
«Μέγα λάθος!», υποστηρίζουν ψυχολόγοι και οι ειδικοί τονίζοντας ότι ο υπερβολικός προγραμματισμός κατά την διάρκεια του καλοκαιριού καθυστερεί την ανάπτυξη της προσωπικότητας του παιδιού, καθώς το απομακρύνει από το να ανακαλύψει αυτά που πραγματικά το ενδιαφέρουν.
‘’Ο ρόλος σας ως γονιός είναι να προετοιμάσετε τα παιδιά για να πάρουν τη θέση τους στην κοινωνία. Το να είσαι ενήλικας σημαίνει «καταλαμβάνω» τον εαυτό μου για να γεμίσω τον ελεύθερο χρόνο μου με έναν τρόπο που θα με κάνει ευτυχισμένο’’, λέει ο βρετανός παιδοψυχολόγος Lyn Fry. ‘’Αν οι γονείς ξοδεύουν όλο τον ελεύθερο χρόνο τους στο να γεμίζουν τον ελεύθερο χρόνο του παιδιού τους, τότε τα παιδιά δε θα μάθουν ποτέ να το κάνουν αυτό για τον εαυτό τους!
Ο Fry δεν είναι ο μόνος που επισημαίνει τα οφέλη της πλήξης. Η δόκτωρ Teresa Belton σε μία επίσκεψή της στο Πανεπιστήμιο του East Anglia , έδωσε έμφαση ανάμεσα στη σχέση της πλήξης με τη φαντασία, δηλώνοντας στο BBC ότι η πλήξη είναι ζωτικής σημασίας για την ανάπτυξη του ‘’εσωτερικού ερεθίσματος’’ το οποίο επιτρέπει στη συνέχεια την έκφραση της αληθινής δημιουργικότητας.
Το 1993, ο ψυχαναλυτής Adam Phillips έγραφε επίσης ότι ‘’η ικανότητα του να βαριέται ένα παιδί αποτελεί στάδιο της ανάπτυξής του και η πλήξη αποτελεί μία ευκαιρία ώστε να συλλογιστεί τη ζωή. Η άποψη των ενηλίκων ότι το παιδί θα πρέπει διαρκώς να απασχολείται είναι πέρα για πέρα λανθασμένη και απόλυτα καταπιεστική».
Ο Fry προτείνει στους γονείς, κατά την έναρξη του καλοκαιριού, να καθίσουν με τα παιδιά τους και να γράψουν μαζί μία λίστα με όλα αυτά που θα μπορούσαν να κάνουν κατά τη διάρκεια των διακοπών. Αυτά, μπορούν να είναι βασικές δραστηριότητες, όπως το να παίξουν επιτραπέζια, να διαβάσουν ένα βιβλίο , να πάνε μία βόλτα με το ποδήλατο, να μαγειρέψουν ένα γεύμα, να παίξουν ένα παιχνίδι ή να ασχοληθούν με τη φωτογραφία. Αν το παιδί σας παραπονιέται διαρκώς ότι πλήττει δεν έχετε να κάνετε τίποτε παραπάνω από το να του πείτε να ρίξει μια ματιά στη λίστα που ετοιμάσατε μαζί κι ύστερα να ρίξετε το «βάρος» της απόφασης σε εκείνο μέχρι να το ακούσετε να λέει «αυτό θέλω να κάνω!»
Όπως επισημαίνει ο βρετανός ψυχολόγος «Υπάρχει μία πιθανότητα, τα παιδιά, ν’ αρχίσουν να μελαγχολούν και μετά να αρχίσουν να βαριούνται. Εμείς οι γονείς πρέπει ωστόσο να συνειδητοποιήσουμε ότι αυτό δεν είναι χαμένος χρόνος, ούτε αμαρτία. Τα παιδιά πρέπει να βαριούνται με σκοπό να παρακινούν τον εαυτό τους για να κάνουν πράγματα. Η πλήξη είναι ένα ένας τρόπος ώστε να νιώσουν τα παιδιά αυτάρκη.»
Η θεωρία του Fry δεν είναι καινούρια. Ήταν το 1930 όταν ο φιλόσοφος Μπέρτραντ Ράσελ, αφιέρωσε ένα ολόκληρο κεφάλαιο από το βιβλίο του ‘’Η κατάκτηση της ευτυχίας’’, στη δυνητική αξία της πλήξης: ‘’Ένα παιδί αναπτύσσεται καλύτερα όταν, όπως ένα νεαρό φυτό, μένει ανενόχλητο στο έδαφος. Η τεράστια ποικιλία ερεθισμάτων δεν είναι καλή για τα μικρά παιδιά καθώς μπορεί στην ενήλικη ζωή τους να τους προκαλέσει ανικανότητα στο να διαχειριστούν τη γόνιμη μονοτονία την αφόρητη πλήξη και τον ίδιο τους τον εαυτό…’’
Επιμέλεια: Μαρία Σκαμπαρδώνη