Τέχνες

Ο παντρεμένος ζει σαν σκύλος και πεθαίνει σαν άνθρωπος. Ο ανύπανδρος ζει σαν άνθρωπος και πεθαίνει σαν σκύλος

advertisement

Κι αν δεν μπορείς να κάμεις την ζωή σου όπως την θέλεις,
τούτο προσπάθησε τουλάχιστον
όσο μπορείς: μην την εξευτελίζεις
μες την πολλή συνάφεια του κόσμου,
Μες στες πολλές κινήσεις και ομιλίες.

Ο παντρεμένος ζει σαν σκύλος και πεθαίνει σαν άνθρωπος. Ο ανύπανδρος ζει σαν άνθρωπος και πεθαίνει σαν σκύλος

Ο Κωνσταντίνος Καβάφης γεννήθηκε στις 29 Απριλίου του 1863 και εβδομήντα χρόνια μετά, 29 Απριλίου του 1933, ημέρα των γενεθλίων του, η μοίρα αποφασίζει να κλείσει τον κύκλο της επίγειας ζωής του. Ο ίδιος είχε συντάξει τη διαθήκη του δέκα χρόνια πριν και τα χαρτιά του βρέθηκαν τακτοποιημένα, σημάδι πως ήταν «έτοιμος από καιρό».

Κοσμοπολίτης κυριολεκτικά από τα γεννοφάσκια του, αφού οι οικογενειακές του ρίζες απλώνονταν από την Kωνσταντινούπολη στην Aλεξάνδρεια και από την Tραπεζούντα στο Λονδίνο (αλλά και τη Xίο, την Tεργέστη, τη Bενετία και τη Bιέννη).

Ο Καβάφης είχε συντάξει ο ίδιος το βιογραφικό του:

advertisement

«Είμαι Κωνσταντινουπολίτης την καταγωγήν, αλλά εγεννήθηκα στην Αλεξάνδρεια – σ’ ένα σπίτι της οδού Σερίφ· μικρός πολύ έφυγα, και αρκετό μέρος της παιδικής μου ηλικίας το πέρασα στην Αγγλία. Κατόπιν επισκέφθην την χώραν αυτήν μεγάλος, αλλά για μικρόν χρονικόν διάστημα. Διέμεινα και στη Γαλλία. Στην εφηβικήν μου ηλικίαν κατοίκησα υπέρ τα δύο έτη στην Κωνσταντινούπολη. Στην Ελλάδα είναι πολλά χρόνια που δεν επήγα. Η τελευταία μου εργασία ήταν υπαλλήλου εις ένα κυβερνητικόν γραφείον εξαρτώμενον από το υπουργείον των Δημοσίων Έργων της Αιγύπτου. Ξέρω Αγγλικά, Γαλλικά και ολίγα Ιταλικά».

Το έργο του Κωνσταντίνου Καβάφη χωρίζεται στις εξής κατηγορίες: Στα «Αναγνωρισμένα», 154 ποιήματα που είχε αναγνωρίσει ο ίδιος. Στα «Αποκηρυγμένα», 37 ποιήματα τα οποία είχε αποκηρύξει ο ποιητής και τα οποία είχαν γραφτεί σε νεανική ηλικία. Στα «Κρυμμένα», 75 ποιήματα που βρέθηκαν τελειωμένα στα χαρτιά του. Και τέλος, στα «Ατελή», 30 ποιήματα που βρέθηκαν στα χαρτιά του, αλλά δεν είχαν ολοκληρωθεί.

Η αξία του έργου του είναι μοναδική και όλο και πιο πλούσια όσο περνάει ο καιρός καθώς η πολυπλοκότητα του έργου του δεν έχει ακόμα εξαντληθεί.

Πολλοί αναρωτιούνται γιατί ο Καβάφης δεν κατόρθωσε να πάρει ποτέ το Νόμπελ. Ισως να έχει μικρή σημασία πια, είναι μακράν ο πιο γνωστός και πολυδιαβασμένος Νεοέλληνας ποιητής στο εξωτερικό (αλλά και στην Ελλάδα).. Το μαρτυρούν οι πολλαπλές μεταφράσεις του στο εξωτερικό αλλά και η διαρκής ανάδυση του έργου του.

Ακολουθούν μερικά αποσπάσματα από τα έργα του αλλά και τραγούδια βασισμένα στην ποίηση του Καβάφη

 

Ίσως το φως νάναι μια νέα τυραννία.
Ποιος ξέρει τι καινούργια πράγματα θα δείξει.
 
Ο παντρεμένος ζει σαν σκύλος και πεθαίνει σαν άνθρωπος. Ο ανύπανδρος ζει σαν άνθρωπος και πεθαίνει σαν σκύλος.
 
Υπάρχουν Αλήθεια και Ψεύδος άρα γε; ή υπάρχει μόνον Νέον και Παλαιόν, και το Ψεύδος είναι απλώς το γήρας της αληθείας;
 
Η Ιθάκη σ’ έδωσε τ’ ωραίο ταξίδι.
Χωρίς αυτήν δεν θάβγαινες στον δρόμο.
Άλλα δεν έχει να σε δώσει πια.
 
Και τώρα τι θα γένουμε χωρίς βαρβάρους;
Οι άνθρωποι αυτοί ήσαν μια κάποια λύσις.
 
Σε μερικούς ανθρώπους έρχεται μια μέρα που πρέπει το μεγάλο ΝΑΙ ή το μεγάλο ΟΧΙ να πούνε.
 
Την εμορφιά έτσι πολύ ατένισα,
που πλήρης είναι αυτής η όρασίς μου.
 
Το γήρασμα του σώματος και της μορφής
είναι πληγή από φρικτό μαχαίρι
εις σε προστρέχω τέχνη της ποιήσεως
που κάπως ξέρεις από φάρμακα…
 
Όπως μπορείς πια δούλεψε, μυαλό.
 
Δεν αποθνήσκουν οι θεοί. Η πίστις αποθνήσκει του αχαρίστου όχλου των θνητών.

Τους Λαιστρυγόνες και τους Κύκλωπας,
τον άγριο Ποσειδώνα δεν θα συναντήσεις,
αν δεν τους κουβανείς μες στην ψυχή σου,
Αν η ψυχή σου δεν τους στήνει εμπρός σου.

Δώδεκα και μισή. Πώς πέρασεν η ώρα.
Δώδεκα και μισή. Πώς πέρασαν τα χρόνια.

Τιμή σ’ εκείνους όπου στην ζωή των
ώρισαν να φυλάγουν Θερμοπύλες.
Ποτέ από το χρέος μη κινούντες.

Η πόλις θα σε ακολουθεί. Στους δρόμους θα γυρνάς τους ίδιους….
Δεν έχει πλοίο για σε δεν έχει οδό.
Έτσι που τη ζωή σου ρήμαξες εδώ,
σ’ όλη τη γη τη ρήμαξες.

Χωρίς περίσκεψιν, χωρίς λύπην, χωρίς αιδώ
μεγάλα κι υψηλά τριγύρω μου έκτισαν τείχη

Αλλά δεν άκουσα ποτέ κρότον κτιστών ή ήχον.
Ανεπαισθήτως μ’ έκλεισαν από τον κόσμον έξω.

Το έργον των θεών διακόπτομεν εμείς,
τα βιαστικά κι άπειρα όντα της στιγμής.

Άλλα ζητεί η ψυχή σου, γι’ άλλα κλαίει.
Τον έπαινο του Δήμου και των σοφιστών,
Τα δύσκολα και τ’ ανεκτίμητα εύγε.

Όποιος απέτυχε, όποιος ξεπέσει,
τι δύσκολο να μάθει της πενίας
την νέα γλώσσα και τους νέους τρόπους.

Και μες στη τέχνη πάλι, ξεκουράζομαι απ’ την δούλεψή της.

Επέστρεφε συχνά και παίρνε με, αγαπημένη αίσθησις.

 

 

 

 

https://www.youtube.com/watch?v=TKB-bopAk44

 

https://www.youtube.com/watch?v=EnJnEkzEzu8

 

advertisement

Σχετικά άρθρα

Back to top button