Σκλαβενίτης: Η φτωχή οικογένεια που ξεκίνησε από το 0, πήγε κόντρα στις πολυεθνικές και κατέκτησε την κορυφή

Τα σούπερ μάρκετ Σκλαβενίτης είναι μία από τις μεγαλύτερες και πιο κερδοφόρες ελληνικές εταιρίες αλλά και αγαπημένες στο καναλωτικό κοινό.

Πώς ξεκίνησε όμως αυτός ο κολοσσός;

Όταν ένας εκπρόσωπος γερμανικής ομάδας εμπειρογνωμόνων επισκέφθηκε την αλυσίδα Σκλαβενίτης και ενημερώθηκε ότι η εν λόγω εταιρεία, μολονότι διέθετε μόλις 36 καταστήματα –όλα στην Αττική-, είναι η πλέον κερδοφόρος ελληνική αλυσίδα τροφίμων, ξεστόμισε με έκπληξη:

«Αυτή η εταιρεία αποτελεί φαινόμενο». Όλα αυτά για μια επιχείρηση που δεν έχει διαφημισθεί ποτέ στην τηλεόραση και η οποία, σε πείσμα των παγκοσμιοποιημένων καιρών, αρνείται με σθένος να πουληθεί σε πολυεθνικούς ομίλους.

Η ιστορία της οικογένειας Σκλαβενίτη διαδραματίζεται στη Λευκάδα, στη δεύτερη δεκαετία του 20ού αιώνα.

Απίστευτη αλλαγή για την “Σκλαβενίτης”

Εκεί, ο Γεράσιμος Σκλαβενίτης, πατέρας τεσσάρων παιδιών, δραστηριοποιείται εμπορικά εισάγοντας ξύλο και εξάγοντας 1 κρασί. Η εταιρεία του ήταν άκρως επιτυχημένη, τουλάχιστον έως το 1936, όταν συνέβη ένα ατύχημα σε μια μεγάλη παρτίδα εμπορευμάτων που προοριζόταν για το εξωτερικό.

Η οικονομική ζημιά μπορεί να ήταν δυσβάσταχτη, όμως, σε μια εποχή όπου η αποτυχία αποτελούσε στίγμα για την προσωπικότητα κάποιου, θα ωχρειούσε μπροστά στη ζημιά που υπέστη η αξιοπιστία και η φήμη της οικογένειας. Αναγκασμένη κατά κάποιο τρόπο αλλά και αναζητώντας ένα νέο ξεκίνημα, η οικογένεια Σκλαβενίτη καταφθάνει στην Αθήνα, όπου δυστυχώς οι συνθήκες δεν είναι και οι πλέον ιδανικές, λόγω του επικείμενου πολέμου.

Στην κατοχή, η φτωχή οικογένεια θα δοκιμαστεί σκληρά και θα λυγίσει, αφού και οι δύο γονείς λιμοκτονούν και πεθαίνουν. Τότε, ως προστάτης της οικογένειας αναλαμβάνει ο μεγαλύτερος γιος, ο 18χρονος Ιωάννης, ο οποίος κρατάει τα λογιστικά βιβλία σε μια βιοτεχνία οικιακών σκευών. Στη βιοπάλη θα μπει σύντομα και ο μικρότερος αδερφός του, Σπύρος, που θα απασχοληθεί σε εργοστάσιο σαπωνοποιίας αλλά και στον Ερυθρό Σταυρό ως φύλακας.

Εικάζεται, μάλιστα, ότι αναπτύσσουν και πολεμική δράση σε ομάδα κρούσης με έδρα τα Πετράλωνα, αν και κάτι τέτοιο δεν επιβεβαιώθηκε ποτέ από την ιδιαίτερα φειδωλή οικογένεια. Η πρώτη επιχειρηματική δραστηριότητα των δύο αδερφών συμπίπτει με το τέλος του πολέμου, όταν αρχίζουν να διαθέτουν στην Κεντρική Αγορά κανναβούρι, κεχρί, καθώς και είδη πρώτης ανάγκης.

Σύντομα θα στραφούν στο εμπόριο μπαχαρικών και ειδών μαναβικής, όπου θα γνωρίσουν τον Μιλτιάδη Παπαδόπουλο, με τον οποίον το 1954 προχωρούν στη σύσταση χονδρεμπορικής εταιρείας, της ‘’Σκλαβενίτης & Σία’’, με αντικείμενο την πώληση τροφίμων και έδρα τα Πετράλωνα.

Η ενασχόληση με το τηλέφωνο και το ντελίβερι

Λίγα χρόνια αργότερα, οι τρεις φίλοι αποφασίζουν να εκμεταλλευτούν ένα νέο μέσο, το τηλέφωνο, το οποίο είχε αρχίσει να ‘’διεισδύει’’ στο μέσο ελληνικό νοικοκυριό. Πρωτοτυπούν, λοιπόν, ιδρύοντας δίπλα στον Κηφισό, σε μια περιοχή που τότε υπήρχαν μόνο χωράφια, την ‘’ΤΥΛΕΞΥΠ’’, την πρώτη εταιρεία τηλεφωνικών παραγγελιών στην Ελλάδα.

Χάρη στις ιδιαίτερα χαμηλές τιμές της, η πρώτη εταιρεία τύπου delivery στην Ελλάδα θα γινόταν γνωστή σε όλο το λεκανοπέδιο και ουσιαστικά θα αποτελούσε τον προάγγελο για την ενασχόληση των τριών ανδρών με τα σούπερ μάρκετ.

Όντως, το 1969, στο τέλος μιας δεκαετίας όπου η χώρα μας γνώρισε σημαντικούς ρυθμούς ανάπτυξης, ιδρύεται το πρώτο σούπερ μάρκετ της εταιρείας, το οποίο ήταν και το μεγαλύτερο στη χώρα, με χώρους πώλησης που έφθαναν τα 2.000 τ.μ.

Υιοθετώντας ως σλόγκαν το «τόσο φθηνά, όσο πουθενά» και με την άριστη ποιότητα προϊόντων και υπηρεσιών που προσέφερε (λέγεται ότι οι εργαζόμενοι της εν λόγω αλυσίδας είναι οι καλύτερα αμειβόμενοι στον χώρο των σούπερ μάρκετ – αρκετοί δε θα έπαιρναν σύνταξη από την εταιρεία), το νέο κατάστημα θα προσελκύσει ορδές πελατών, ενώ θα ‘’ανοίξει την όρεξη’’ των ιδρυτών, που μέσα στα επόμενα χρόνια θα ανοίξουν άλλα δύο καταστήματα, στο Περιστέρι και τα Καμίνια.

Όλα αυτά ωθούν και τον τρίτο αδερφό, που έως τότε είχε επιλέξει την καριέρα στρατιωτικού, τον Νάσο Σκλαβενίτη, να προσχωρήσει στην εταιρεία – εν τέλει, ‘’εκτός νυμφώνος’’ έμεινε μόνο η Θεοδώρα, το πρωτότοκο τέκνο, αφού τα χρόνια εκείνα δεν ήταν ‘’πρέπων’’ -ιδιαίτερα σε συντηρητικές οικογένειες– για μια γυναίκα να ασχοληθεί με τις επιχειρήσεις.

Ο θάνατος του Ιωάννη Σκλαβενίτη

Έκτοτε η ανάπτυξη είναι σταθερή, αφού μέχρι το 1993, χρονιά θανάτου του Ιωάννη Σκλαβενίτη, θα ιδρυθούν, κυρίως σε περιοχές όπου έως τότε ‘’βασίλευαν’’ τα μπακάλικα, 26 νέα καταστήματα – σήμερα η εταιρεία διαθέτει 71 καταστήματα (από αυτά, τα 35 λειτούργησαν από το 2006 και μετά).

Παρά την συνειδητή απόφαση να μην επεκταθεί η αλυσίδα εκτός Αττικής, η κερδοφορία και οι πωλήσεις της παρέμεναν όλα αυτά τα χρόνια σε εξαιρετικά υψηλά επίπεδα, τραβώντας την προσοχή ξένων ομίλων που κατά καιρούς έκαναν δελεαστικές προτάσεις.

Παροιμιώδης ήταν η λευκή επιταγή που προσέφερε το 1999 ο τότε μάνατζερ της Carrefour, για να εισπράξει την ευγενική απάντηση από τον Σπύρο Σκλαβενίτη: «Μα δεν καταλάβατε, δεν σκοπεύουμε να πουλήσουμε».

Η απάντηση του εκνευρισμένου μάνατζερ ήταν μάλλον αλαζονική: «Σε πέντε χρόνια θα αναγκαστείτε να πουλήσετε, αλλά με τους δικούς μας όρους».

Μπορεί τα πέντε χρόνια να πέρασαν και ο Σπύρος Σκλαβενίτης, ο τελευταίος επιζών εκ των ιδρυτών, να πέθανε το 2006, όμως τα παιδιά του, που εξαγόρασαν τις μετοχές από τους απογόνους των υπολοίπων ιδρυτών, εξακολουθούν να διακατέχονται από το ίδιο ακριβώς δόγμα: να παραμείνει η επιχείρηση ανεξάρτητη και ελληνική.

Στέλιος Σκλαβενίτης: Οι άγνωστες ιστορίες των ανθρώπων που ευεργέτησε

«Μας στάθηκε στην πιο κρίσιμη στιγμή. Έσωσε την οικογένεια μου, προσφέροντας χαρά και υγεία στο παιδί μου. Και το μόνο που απαίτησε ήταν να μην μαθευτεί ποτέ το καλό που μας έκανε. Πώς να πιστέψω ότι έφυγε από την ζωή ένας τέτοιος άνθρωπος;». Η κυρία Μαρίνα μονολογούσε και σκούπιζε τα δάκρυα της σε μία γωνία του Ιερού Ναού του Αγίου Νικολάου στον Πειραιά στην κηδεία του Στέλιου Σκλαβενίτη.

Η κυρία Μαρίνα και ο σύζυγος της δεν θα μπορούσαν να μην παρευρεθούν σε αυτό το αναπάντεχο «ύστατο χαίρε». «Δεν είμαστε οι μόνοι εδώ. Είναι και άλλοι που κουβαλούσαν τον Γολγοθά τους πριν τους γνωρίσει και τους προσφέρει τη βοήθεια του ο κυρ – Στέλιος. Άλλους τους θυμήθηκα ξανά και άλλους τους αναγνωρίζω από τα βουρκωμένα μάτια».

Αυτή είναι μία από τις άγνωστες πτυχές της ζωής του Στέλιου Σκλαβενίτη που αγνοούσαν ακόμα και οι πιο κοντινοί του άνθρωποι. Άλλωστε δεν είναι τυχαίο ότι για την φιλανθρωπική του δράση τηρούσε αυστηρό πρωτόκολλο μυστικότητας. Κάτι που ενισχύεται και από το γεγονός ότι η οικογένεια και οι εταιρείες του Ομίλου ανακοίνωσε δωρεές στη μνήμη του στο Χατζηκυριάκειο Ίδρυμα Παιδικής Στέγης, στο Ζάννειο Ίδρυμα Παιδικής Προστασίας και Αγωγής και στο Χαμόγελο του Παιδιού που χαρακτήρισε τον Στέλιο Σκλαβενίτη «έναν εξαιρετικό άνθρωπο και οικογενειάρχη, έναν άξιο επιχειρηματία, έναν αξιόλογο εργοδότη και έναν πιστό και αθόρυβο υποστηρικτή κάθε δράσης μας».

«Ερωτευμένος με τη δουλειά του»

Ο κ. Ματθαίος Μαυράκης, πρώην εκπρόσωπος των εργαζομένων στον Μαρινόπουλο και νυν πρόεδρος του σωματείου εργαζομένων στις Ελληνικές υπεραγορές Σκλαβενίτης πέρασε πολλές και καθοριστικές στιγμές μαζί του που έκριναν το εργασιακό μέλλον 11.000 εργαζομένων.

«Ήταν τότε που ο ίδιος και τα αδέλφια του αποφάσισαν, εν μέσω της πιο μεγάλης κρίσης που περνούσε η πατρίδα μας, να σηκώσουν το βάρος της συγχώνευσης με το Μαρινόπουλο. Ήταν ο άνθρωπος που πίστεψε στο ακατόρθωτο και έσωσε τις δουλειές και το μέλλον των οικογενειών μας. Δεν ξέρετε πόσοι χιλιάδες άνθρωποι του χρωστούν ευγνωμοσύνη…», αναφέρει ο κ. Μαυράκης.

«Έδωσε τον εαυτό του, όλο του το είναι σε αυτό το όραμα. Και τα κατάφερε! Μόνο ο θάνατος τον λύγισε… Με συγκλόνισε η φυσιογνωμία του, μακάρι οι κυβερνήτες μας να είχαν κάτι από το τσαγανό του… Ούτε ένας εργαζόμενος δεν έχασε τη δουλειά του με την ενοποίηση, κανένα δικαίωμα δεν χάθηκε. Όσα υποσχέθηκε τα έκανε πράξη. Ήταν ακέραιος, έντιμος και αληθινός. Πάντα…», λέει συγκινημένος ο κ. Μαυράκης.

Όσοι βρίσκονταν μαζί του στην εταιρεία, του υπενθύμιζαν πολλές φορές ότι πρέπει να τον βλέπει και η οικογένειά του, τα τέσσερα παιδιά του, καθώς ο Στέλιος Σκλαβενίτης εργαζόταν ατελείωτες ώρες.

«Ξεχνούσε να γυρίσει σπίτι του, στους υπαλλήλους του είχε απαγορεύσει να εργάζονται αργίες και Κυριακές αλλά εγώ πολλές φορές τον είχα πετύχει στο γραφείο. Ερωτευμένος με την δουλειά του», αφηγείται ο κ. Μίχαλος.

Η κ. Ευγενία Τζωρτζάτου, διευθύντρια του γραφείου του Στέλιου Σκλαβενίτη, αναφέρει: «Αποτελούσε ηθικό παράδειγμα για την κοινωνία. Καλός οικογενειάρχης, απλός, χαμογελαστός. Ο Στέλιος ήταν άνθρωπος με Α κεφαλαίο. Κάθε μέρα μαζί του ήταν ξεχωριστή. Κοντά του έμαθα να βλέπω τα πράγματα στη ζωή θετικά κι ότι όλα τα προβλήματα έχουν την λύση τους. Καλοσύνη, ευγένεια, δικαιοσύνη. Πάνω από όλα έβαζε την οικογένεια του. Ένιωθε μεγάλη ευγνωμοσύνη προς τους εργαζόμενους. Ήθελε να είμαστε πρότυπο για τους άλλους».

tilestwra – real