Σπύρος Φωκάς: Η καριέρα στο Χόλυγουντ, η γυναίκα που τον κατέστρεψε και ο λόγος που δεν έκανε παιδιά
Στα νιάτα του ξεπερνούσε σε ομορφιά τον Αλέν Ντελόν, καθώς ο ξένος Τύπος δεν αποθέωνε μόνο το ταλέντο του, αλλά και την εντυπωσιακή εξωτερική του εμφάνιση. Ο Σπύρος Φωκάς κατέκτησε το Χόλιγουντ και μάγεψε το κοινό. Δυστυχώς δεν του άρεσε η νοοτροπία ζωής στην Αμερική και γύρισε στην Ελλάδα.
Για έναν Έλληνα ηθοποιό, το να συμπρωταγωνιστήσει σε αμερικάνικη ταινία δίπλα σε διεθνούς φήμης καλλιτέχνες, ιδιαίτερα την εποχή εκείνη που ξεκίνησε ο Σπύρος Φωκάς, έμοιαζε άπιαστο όνειρο. Κι όμως κατάφερε να λάμψει το άστρο του στο “Διαμάντι του Νείλου” δίπλα στον Μάικλ Ντάγκλας, στην Κάθριν Τέρνερ και στο Ντάνι ντε Βιτο.
Πολλοί είπαν πως μοιάζει με τον Ομάρ Σαρίφ, αρκετοί σχολίασαν και μάλιστα γραπτώς πως εκτός από καλός ηθοποιός, είναι και πολύ γοητευτικός άνδρας. Ο ίδιος ποτέ δεν αποδέχθηκε τον τίτλο του “γόη”. Πάντα έλεγε “έχω μία ευχάριστη παρουσία”.
Άλλωστε δεν είναι τυχαίο το γεγονός από τα πρώτα του βήματα, ξεχώρισε και έκανε καριέρα στην Ιταλία.
Η πρώτη του κινηματογραφική εμφάνιση έγινε το 1959 στην ταινία του Ανδρέα Λαμπρινού, “Ματωμένο Ηλιοβασίλεμα” που προβλήθηκε στο Φεστιβάλ των Καννών και ήταν η αφετηρία για την διεθνή καριέρα του. Ένας νεαρός τσέλιγκας (Σπύρος Φωκάς) ερωτεύεται μια ξένη (Έφη Οικονόμου) που επισκέπτεται την Ελλάδα. Ο νεαρός εγκαταλείπει τη μνηστή του (Κάκια Αναλυτή) και ο πατέρας της (Τζαβαλάς Καρούσος) θα τον σκοτώσει, ενώ και η ξένη θα πεθάνει από τα χέρια του άντρα της (Ανδρέας Ζησιμάτος).
Ο “παρθενικός” ρόλος του Σπύρου Φωκά σε ξενόγλωσση ταινία ήταν το 1960 στο “Morte di un amico”, ιταλικής παραγωγής, που είχε το ρόλο του Bruno.
Συμμετέχει σε διεθνείς παραγωγές, όπως στις ταινίες «Όταν θέλει η γυναίκα» του Βιντσέντε Μινέλι πλάι στην μεγάλη Λάιζα Μινέλι και «Ο Ρόκο και τα Αδέλφια του» του Λουκίνο Βισκόντι. Πρωταγωνιστές Αλέν Ντελόν, Ανί Ζιραρντό, αλλά και τους Ρενάτο Σαλβατόρι, Κλαούντια Καρντινάλε, Σπύρο Φωκά. Πρόκειται για την ιστορία μιας οικογένειας μεταναστών από τον Νότο που εγκαθίσταται στον βιομηχανικό Βορρά για να δουλέψει. Η Παξινού/Ροζάρια Παρόντι βρίσκεται ανάμεσα σε δύο αδέλφια που έρχονται σε ρήξη για μια γυναίκα, ενώ οι οικογενειακοί δεσμοί διαλύονται από τον αγώνα για καθημερινή επιβίωση και την απώλεια των παραδοσιακών αξιών.
Στην ταινία δεν υπήρχε τίποτα που να μην είναι αυθεντικό, από τα κοστούμια, τα αξεσουάρ και το ντεκόρ μέχρι τους ίδιους τους κομπάρσους, καθώς ο σκηνοθέτης κάλεσε προσωπικούς του φίλους της παλιάς αριστοκρατίας να συμμετάσχουν. Με την αξέχαστη μουσική του Νίνο Ρότα, το περίφημο άγνωστο βαλς του Βέρντι που χορεύουν ο Λάνκαστερ και η Καρντινάλε αποτελεί εμβληματική σκηνή της παγκόσμιας φιλμογραφίας. Δικαίως απέσπασε τον Χρυσό Φοίνικα στις Κάννες.
Με την εμφάνιση του στην ταινία του Φράνκο Ρόσι «Ο Θάνατος ενός Φίλου», απογειώνεται η κινηματογραφική του καριέρα, αφού κερδίζει βραβείο ερμηνείας στο Φεστιβάλ του Λοκάρντο.
Επιστρέφοντας στην Ελλάδα, στα μέσα της δεκαετίας του ’60 και κάτω από τις σκηνοθετικές οδηγίες του Γιάννη Δαλιανίδη, γυρίζει στην Φίνος Φίλμ δύο ταινίες πλάι στην Ζωή Λάσκαρη, τον «Εγωισμό» και τη «Στεφανία», που άφησαν εποχή.
Το 1985 ο Σπύρος Φωκάς κατακτά το Χόλυγουντ καθώς συμμετέχει στην ταινία “Το διαμάντι του Νείλου” με πρωταγωνιστή τον Μαικλ Ντάγκλας.
«Όταν πήγα στο Μαρόκο να συναντήσω τον Μάικλ Ντάγκλας, γιατί έπρεπε να με δει και αυτός, τον πήγα σε ανατολικούς χορούς. Άγιος δεν ήμουν και μάλιστα το είχα πει σε έναν παπά. Ούτε ο Αδάμ δεν μπόρεσε να αντισταθεί σε ορισμένα πράγματα» θυμάται ο ίδιος.
Στη συνέχεια παίζει στην εμπορική επιτυχία “Ράμπο ΙΙΙ” δίπλα στον Σταλόνε.
“Αυτός ο τύπος με είχε αφήσει άφωνο. Εφερε από την Αμερική ένα αεροπλάνο γεμάτο με όργανα γυμναστικής. Ποιο γυμναστήριο στην Ελλάδα έχει τα περισσότερα; Ε λοιπόν δεν συγκρίνεται με αυτά που ήρθαν από την Αμερική και εγκαταστάθηκαν σε κτίριο για χάρη του. Ο άνθρωπος κοιμόταν τρεις ώρες την ημέρα. Τις υπόλοιπες εργαζόταν, έτρωγε συγκεκριμένα γεύματα, έκανε διατροφή και τις υπόλοιπες γυμναζόταν. Μιλάμε για φαινόμενο. Η σχέση μας ήταν τυπική και εξελίχθηκε σε αμοιβαία εκτίμηση. Ο Σταλόνε είχε συνεργαστεί με έναν ξένο Αιγύπτιο ηθοποιό, με τον οποίο δεν τα πήγαν καλά. Ετσι ήταν προκατειλημμένος αρνητικά και για εμένα. Τον πιάνω λοιπόν και του λέω: «Εγώ είμαι ο Σπύρος Φωκάς. Μην τα μπερδεύεις». Ε, αυτό ήταν. Δουλέψαμε άψογα” είπε ο ίδιος για την διάσημο ηθοποιό.
Συνολικά ο Σπύρος Φωκάς έπαιξε σε 36 ταινίες, 2 εκ των οποίων της Φίνος Φιλμ. Σε όλη την κινηματογραφική καριέρα του έπαιξε με επιτυχία σε πάνω από 30 ταινίες, οι περισσότερες στην Ιταλία και στην Αμερική, και αξίζει να αναφερθεί ότι έγινε ιδιαίτερα γνωστός και αγαπητός, και από τις εμφανίσεις του σε γνωστά θέατρα του εξωτερικού.
Στη συνέχεια κάνει το μεγάλο βήμα προς το Χόλυγουντ, συμμετέχοντας πλέον σε αμιγώς αμερικάνικες παραγωγές.
Η συνεργασία με διάσημες πρωταγωνίστριες
«Από όλες τις σταρ που γνώρισα θα έλεγα ότι το απόλυτο θηλυκό ήταν η Σοφία Λόρεν. Και η Κάθλιν Τέρνερ είχε ένα τεράστιο χάρισμα. Ηταν απλή. Θυμάμαι, όταν με είδε για πρώτη φορά στο Μαρόκο, λέει στον Μάικλ Ντάγκλας μπροστά μου: «Πώς σου φαίνεται ο Φωκάς; Εμένα μου φαίνεται εντάξει». Ντόμπρα γυναίκα. Σε αιφνιδίαζε.»
Για Κλαούντια Καρντινάλε που τη φωνάζει… Κλαυδία και στάθηκαν πλάι πλάι στην ταινία «Ο Ρόκο και τα αδέρφια του»: «Δυναμική, ευαίσθητη, τρυφερή, αφού έχει… μεσογειακό αίμα μισή από Ιταλία και μισή από Τυνησία μεριά. Είναι ένα γλυκύτατο κορίτσι, απλό και χαριτωμένο. Κρατήσαμε μια φιλία, μια ζεστασιά…».
Για τη Λάιζα Μινέλι: «Αυτό το ασχημόπαπο είναι το γοητευτικότερο πλάσμα στον κόσμο. Δεύτερη δεν υπάρχει! Ο πατέρας της, ο Βίνσεντ Μινέλι, με κάλεσε στο γραφείο του. Με είχε διαλέξει από το βιβλίο των ηθοποιών, έψαχνε ένα πρόσωπο σαν το δικό μου να πρωταγωνιστήσει με την κόρη του στο “Όταν μια γυναίκα θέλει”. Να σε καλέσει ο Μινέλι είναι ύψιστη τιμή όχι να σε επιλέξει κιόλας. Πήγα τρέμοντας στο ραντεβού: “Να περιμένουμε και τη Λάιζα, άργησε λιγάκι” δικαιολογείται εκείνος και ενώ σκέφτομαι: “σκέψου τι παλιοκόριτσο θα ‘ναι η κόρη του Μινέλι και της Τζούντι Γκάρλαντ…”, ανοίγει η πόρτα και μπαίνει η λατρεία του κόσμου. Το κορίτσι της διπλανής πόρτας ένα μαγικά απλό και γλυκό πλάσμα, χωρίς ίχνος έπαρσης. Μας βάζει ο Μινέλι να διαβάσουμε κάτι διαλόγους και στο τέλος αναφωνεί: “μπράβο, μπράβο, είναι φανταστικό”. Και εγώ λέω για τη μαγεία που είχα δίπλα μου: “είναι πράγματι φανταστική”. Και εκείνη με κλωτσάει από κάτω και μου ψιθυρίζει: “για σένα το είπε ανόητε, εσύ είσαι φανταστικός. Σε διάλεξε… ” και ξαφνικά βρέθηκα να βιώνω μια καταπληκτική συνεργασία, με αγγέλους και χερουβείμ πάνω από το κεφάλι μου, ξεβράκωτος στην ιερά εξέταση ιερών τεράτων, όπως η Λάιζα και η Ίνγκριντ Μπέργκμαν…».
Οι γυναίκες της ζωής του
«Είχα τέσσερις γυναίκες στη ζωή μου και τις παντρεύτηκα όλες. Α, και μια γκόμενα. Πέντε σύνολο. Η τρίτη σύζυγος μου έβαλε τα δυο πόδια σε ένα παπούτσι. Μάλιστα λέει ότι έφυγε ο Φωκάς και δεν μας έδωσε φράγκο. Τα είχε πάρει όλα. Μισό εκατομμύριο δολάρια. Για εμένα είναι πολλά, για τον Λάτση μπορεί να μην είναι τίποτα», αποκάλυψε τον Ιούνιο ο Σπύρος Φωκάς.
Οι προηγούμενοι τρεις γάμοι του Σπύρου Φωκά ήταν οι εξής. Σε ηλικία μόλις 21 ετών παντρεύτηκε στην Αγία Φιλοθέη τη Νία Λιβαδά, μαζί με την οποία έζησε στην Ιταλία για 10 χρόνια.
Στη συνέχεια γνώρισε και παντρεύτηκε μία αεροσυνοδό της «Ολυμπιακής» με την οποία πέρασε άλλα 10 χρόνια της ζωής του, ενώ η τρίτη του σύζυγος, με την οποία επίσης έζησε για περίπου 10 χρόνια ήταν η Ελληνοαμερικανίδα Ρενέ Πάπας.
Την τρίτη φορά έκανα την εξυπνάδα να παντρευτώ όχι με ένα διαμάντι, αλλά με μια Ελληνοαμερικάνα εκ Σικάγου. Όπως ξέρετε, το Σικάγο βγάζει καλά παιδιά, αλλά και… γκάνγκστερ! Εγώ έπεσα στην περίπτωση του Άλ Καπόνε!».
Ο Σπύρος Φωκάς είχε πει για τον 4ο γάμο του: «Παντρευόμαστε με τη Λίλιαν τον Απρίλιο με πολιτικό γάμο. Αποφασίσαμε μάλιστα να γίνει υπό το φως των “Παιδιών του πατρός”. Στη διάρκεια της επαφής μας δεθήκαμε πάρα πολύ. Έτσι θα μας παντρέψουν οι τέσσερις ηθοποιοί και ο σκηνοθέτης και συγγραφέας της παράστασης Στέφανος Κακαβούλης. Εγώ πια τους λέω “τα κουμπαράκια μου”.
Γιατί δεν έκανε παιδιά
Σύμφωνα με δηλώσεις του δεν απέκτησε ποτέ παιδιά γιατί δεν του αρέσει ο κόσμος που ζει ο ίδιος και γι΄αυτό δεν θέλησε να υποχρεώσει κανένα παιδί να ζήσει σε αυτό τον κόσμο.
Άν είχε ένα παιδί… θα δραπέτευε μαζί του στις Ινδίες. Θα έβρισκε έναν δάσκαλο γκουρού και θα του έλεγε: «Πάρτο και δίδαξε τις αλήθειες της ζωής».
Ο Σπύρος Φωκάς γεννήθηκε στην Πάτρα στις 17 Αυγούστου το 1937. Το πραγματικό του όνομα είναι Ανδρουτσόπουλος Σπύρος.
“Ο πατέρας μου με καμάρωνε για την πορεία μου στον κινηματογράφο, αν και η μητέρα μου ταξίδευε στο εξωτερικό για να με δει. Δεν έχανε ταινία μου. Μπορεί να την έβλεπε και δέκα φορές. Οταν ήμουν στο ζενίθ της καριέρας μου στην Ιταλία και δεν πρόλαβα να έρθω στην κηδεία του πατέρα μου, έγινα χάλια. Επειτα από δύο χρόνια έφυγε και η Βασιλική μου. Πήγε να τον συναντήσει. Μεγάλος έρωτας”.
Η επιστροφή στην Ελλάδα έκρυβε πολλές πικρίες.
«Φαίνεται έχει πολλούς Φωκάδες η Ελλάδα και εγώ περισσεύω! Άν βγάζω πίκρα; Όχι, συνήθισα, αλλά ξαναρωτώ, είναι τόσοι πολλοί οι πρώτοι που εγώ ανήκω στους… τελευταίους; Δεν με συγχώρεσαν, αυτό είναι! Πήγα πέρα από τη… Λαμία. Πληρώνω το γεγονός ότι έκανα καριέρα έξω (όπως και όλοι όσοι έφυγαν), ότι με ζήτησε το Χόλιγουντ λες και έκανα έγκλημα, λες και δεν γεννήθηκα στην Πάτρα… Γι’ αυτά τα λίγα που έκανα, είναι περήφανοι οι Έλληνες και όχι οι στενοκέφαλοι που ορίζουν τα πράγματα! Υπάρχει ακμή, υπάρχει και παρακμή, σαφέστατα, αλλά μόνο την παρακμή μου δεν βιώνω. Απλώς, οι Έλληνες παραγωγοί, της τηλεόρασης κυρίως, δεν πληρώνουν ούτε εμένα ούτε άλλους που ζητούν να πληρωθούν για τη δουλειά τους. Δίνουν ψίχουλα σε κάποια νόστιμα αγοράκια και κοριτσάκια που τα κάνουν πρωταγωνιστές κι όταν ζητήσουν κι αυτά κάτι παραπάνω, τα ρίχνουν στην αφάνεια, και τα αντικαθιστούν με άλλα νόστιμα αγοράκια και κοριτσάκια…» είχε πει πριν μερικά χρόνια σε συνέντευξή του στα “Νέα”.
“Στην Αμερική σέβονται τους καλλιτέχνες. Είναι αξιοκρατικοί. Αν δεν είσαι καλός, έφυγες. Νομίζω ότι είμαι από τους ελάχιστους ηθοποιούς που είχαν δουλειά στην Αμερική και έφυγαν. Ημουν πολύ σοβαρός στα επαγγελματικά μου και τους άρεσε αυτό. Ούτε πάρτι σε βίλες ούτε ναρκωτικά ούτε σεξ ούτε σκάνδαλα” αναφέρει για την εμπειρία του δουλεύοντας στο Χόλιγουντ.
Ο Σπύρος Φωκάς αντιμέτωπιζε οικονομικά προβλήματα. Δεν έχει πάρει τα δικαιώματα που του αντιστοιχούν από τις ταινίες που έχει κάνει στην Ιταλία, αφού η εταιρεία έχει πτωχεύσει.
Στα 86 του έφυγε από τη ζωή μετά από σοβαρά προβλήματα υγείας. Το καλοκαίρι ο αγαπημένος ηθοποιός είχε μπει εσπευσμένα στην εντατική με λοίμωξη στη χολή. Στη συνέχεια μεταφέρθηκε σε κέντρο αποκατάστασης στη Μαγούλα, όπου και νοσηλεύτηκε.
Οι πληροφορίες ανέφεραν τότε πως ο Σπύρος Φωκάς ήταν φανερά καταβεβλημένος και κινούταν με αναπηρικό αμαξίδιο, ενώ είχε θέσει εαυτόν σε πλήρη αφωνία, επικοινωνώντας με τους οικείους του μέσω νοημάτων.
Τι και αν έφυγε όμως; Το αστέρι του θα λάμπει για πάντα…
Γράφει η Ρούλα Κοτσέτα newsbomb – Πηγές: NEA, EΘΝΟΣ, ALPHA TV, ΕSPRESSO