Το αρχαιότερο τυρί του κόσμου είναι ελληνικό

Αν λατρεύεις την φέτα τότε έχεις έναν ακόμα λόγο να νιώθεις περήφανος για το αγαπημένο σου τυρί.

Η φέτα, ένα από τα πιο εμβληματικά αλλά και πιο νόστιμα ελληνικά προϊόντα, θεωρείται από πολλούς το αρχαιότερο τυρί στον κόσμο. Οι ρίζες της βρίσκονται βαθιά στην ελληνική ιστορία και παράδοση, με αναφορές που χρονολογούνται από την αρχαιότητα. Στην πραγματικότητα είναι το αρχαιότερο καταγεγραμμένο τυρί στην ιστορία.

Οι πρώτες αναφορές στην παραγωγή τυριού που μοιάζει με τη φέτα εμφανίζονται στην αρχαία ελληνική μυθολογία. Ο Όμηρος, στην “Οδύσσεια“, περιγράφει πως ο Κύκλωπας Πολύφημος έφτιαχνε ένα λευκό, αλμυρό τυρί από γάλα προβάτων και κατσικιών, το οποίο διατηρούσε σε σπηλιές. Αυτή η αναφορά θεωρείται από πολλούς ως η πρώτη περιγραφή της φέτας.

Όταν ο Οδυσσέας και οι άνδρες του μπαίνουν στη σπηλιά του Πολύφημου, του Κύκλωπα, το πρώτο πράγμα που παρατηρούν είναι η μυρωδιά και η θέα του πλούσιου, λευκού τυριού που παρασκευάζεται με κατσικίσιο και πρόβειο γάλα σε άλμη. Ο μύθος λέει ότι ο Πολύφημος ήταν ο πρώτος κατασκευαστής φέτας και γενικά τυριών. Κουβαλώντας κάθε μέρα το γάλα από τα πρόβατα μέσα σε προβιές ζώων, διαπίστωσε, προς μεγάλη του έκπληξη, ότι μετά από μερικές μέρες το γάλα έπηζε και γινόταν στερεό, φαγώσιμο και εύκολα αποθηκεύσιμο.

Σύμφωνα με την ελληνική μυθολογία, η τέχνη της τυροκομίας δόθηκε από τους θεούς του Ολύμπου ως δώρο στους θνητούς.

Οι αρχαίοι Έλληνες θεωρούσαν το γάλα ιερή τροφή, η μητέρα του Δία, Ρέα τον έκρυψε όταν ήταν μωρό από τον πατέρα του Κρόνου και αυτός τράφηκε από το γάλα της ιερής κατσίκας Αμάλθειας. Ο Δίας στη συνέχεια, ως αρχηγός του Δωδεκάθεου, προκειμένου να θρέψει τον γιο του Ηρακλή με θεϊκό γάλα και να γίνει αθάνατος, προκάλεσε τον κατακλυσμό του ουρανού με γάλα και έτσι γέμισε ο ουρανός με Γαλαξίες.

Δεδομένου ότι η Οδύσσεια γράφτηκε τον 8ο αιώνα π.Χ., η προέλευση της φέτας πρέπει να θεωρηθεί αναμφισβήτητα ελληνική. Οι αρχαίοι Έλληνες ονόμαζαν το προϊόν που προερχόταν από την πήξη του γάλακτος «τυρός». Πιστεύεται ότι παράγεται από το ρήμα τυρεύω που σημαίνει πήζω, στερεοποιώ το γάλα, άρα το κάνω τυρί.

Το τυρί φέτα αναφέρεται για πρώτη φορά κατά τους βυζαντινούς χρόνους και ονομαζόταν «πρόσφατος» και συνδέθηκε με την Κρήτη.

Σύμφωνα με το Greek Reporter, ο Pietro Casola, ένας Ιταλός περιηγητής που επισκέφτηκε το Ηράκλειο της Κρήτης το 1494, περιέγραψε ξεκάθαρα την παραγωγή και αποθήκευση της φέτας σε άλμη. Ωστόσο, ήταν τον 17ο αιώνα που οι Έλληνες άρχισαν να χρησιμοποιούν το όνομα «φέτα». Μια ονομασία που μπορεί να αναφέρεται στην πρακτική του τεμαχισμού του τυριού για αποθήκευση σε δοχεία ή του τεμαχισμού του σε λεπτές φέτες για να σερβιριστεί. Το όνομα φέτα άρχισε να χρησιμοποιείται ευρέως τον 19ο αιώνα.

Μάλιστα, η πρώτη γραπτή αναφορά της ονομασίας υπάρχει στο κατάστημα του συριανού τοκιστή Στ. Ρήγα, όταν στις 23 Απριλίου 1892 αγοράζει φέτα

Το 2002, η φέτα αναγνωρίστηκε επίσημα από την Ευρωπαϊκή Ένωση ως προϊόν Προστατευόμενης Ονομασίας Προέλευσης (ΠΟΠ). Αυτό σημαίνει ότι μόνο το τυρί που παράγεται σε συγκεκριμένες περιοχές της Ελλάδας, με την παραδοσιακή μέθοδο, μπορεί να φέρει το όνομα “φέτα”. Αυτή η αναγνώριση διασφαλίζει την ποιότητα και την αυθεντικότητα του προϊόντος, προστατεύοντάς το από απομιμήσεις.

Η φέτα δεν είναι απλώς ένα τρόφιμο στην Ελλάδα. Αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι της ελληνικής κουζίνας και πολιτισμού. Από τις ορεινές περιοχές της Ηπείρου μέχρι τα νησιά του Αιγαίου, η φέτα χρησιμοποιείται σε πλήθος παραδοσιακών συνταγών, όπως η χωριάτικη σαλάτα, οι πίτες και τα μεζεδάκια. Είναι σύμβολο της ελληνικής γαστρονομικής κληρονομιάς και συνδέεται με την ελληνική φιλοξενία.

Το μεγάλο καλό που κάνει η φέτα στην υγεία και δεν το γνωρίζουμε

Πρόσφατα ο Δημήτρης Κουρέτας, Καθηγητής Φυσιολογίας Ζωικών Οργανισμών και Τοξικολογίας και διευθυντής του ομώνυμου εργαστηρίου, ανέλυσε σε επιστημονική διάσκεψη που πραγματοποιήθηκε από την Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας, τα συγκριτικά πλεονεκτήματα και την βιολογική δράση της φέτας και του γίδινου γάλακτος που παράγεται στους ορεινούς όγκους της δυτικής Μακεδονίας.

Από την έρευνα που γίνεται τα τελευταία 13 χρόνια στο παραπάνω εργαστήριο ως προς την βιολογική δράση των πρωτεϊνών του αιγοπρόβειου γάλακτος, ο κ. Κουρέτας ανέφερε ότι «οι πρωτεΐνες του αιγοπρόβειου γάλακτος ασκούν μια πολλή ιδιότυπη αντικαρκινική δράση στα κύτταρα του ανθρωπίνου σώματος και η δράση που έχουν είναι σαν να νηστεύεις», δηλαδή να θέτεις το σώμα σε σκόπιμη στέρηση της τροφής για μικρά διαστήματα, που στην επιστημονική ορολογία ονομάζεται ως «διαλειμματική νηστεία» (intermittent fasting -IF).

Ένα από τα πιο σημαντικά παράγωγα του γίδινου γάλακτος είναι η φέτα που στο σύνολο της κατανάλωσης στην Ευρωπαϊκή αγορά έχει μερίδιο μόλις του 2% αλλά είναι στην πρώτη θέση σε ότι αφορά τις βιοχημικές της ιδιότητες σε σχέση με τους ανταγωνιστές της.

Όπως ανέφερε ο κ. Κουρέτας «η φέτα έχει: 2 φορές περισσότερη Β12 από το cheddar, 4 φορές περισσότερη βιταμίνη D από την παρμεζάνα, 2 φορές περισσότερο σίδηρο από το blue cheese και 3 φορές περισσότερο ασβέστιο από το brie» .

Σύμφωνα με μελέτες που έχουν εκπονήσει στο εργαστήριο Φυσιολογίας Ζωικών Οργανισμών και Τοξικολογίας του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας η φέτα είναι από τα καλύτερα τυριά στον κόσμο, αλλά ο καθηγητής Κουρέτας σημειώνει με απογοήτευση ότι «δεν το γνωρίζουμε ούτε στην Ελλάδα που είναι η παραγωγός χώρα».

Ο καθηγητής Κουρέτας αναφέρει ότι η φέτα «έχει υψηλή περιεκτικότητα σε πρωτεΐνη και κλινικές μελέτες έχουν δείξει ότι βελτιώνει το γλυκαιμικό προφίλ σε διαβητικούς ασθενείς αυξάνοντας την έκκριση ινσουλίνης. Είναι πολύ καλή πηγή ασβεστίου, όπως κανένα άλλο μέταλλο, και άριστη πηγή βιταμίνης Α, που βοηθάει στην όραση, στην αναπαραγωγή και στην άμυνα του σώματος.

Κλινικές μελέτες, έχουν δείξει ότι βοηθάει στην διατήρηση ενός καλού επιπέδου σωστής φλεγμονώδους αντίδρασης. Δηλαδή στο να βελτιώνουμε το αμυντικό μας σύστημα». Ο κ. Κουρέτας αναφέρει ότι «μια μικρή μερίδα φέτας 85 γραμμάρια ημερησίως, μας δίνει 14 γραμμάρια πρωτεΐνης, το 74% της βιταμίνης Β2 που θέλουμε τη μέρα, το 42% της βιταμίνης Β12, το 75% του ασβεστίου και το 50% του φωσφόρου».

Πληροφορίες: ladylike -Wikipedia – ypaithros