Το μοναδικό κατακόρυφο σπήλαιο σε όλη την Ευρώπη βρίσκεται στις Κυκλάδες
Η Αντίπαρος είναι ένα μικρό κυκλαδίτικο νησί, με ξεχωριστή ομορφιά και σημαντικά αξιοθέατα. Ένα από αυτά είναι το “Σπήλαιο του Αγίου Ιωάννη”, που είναι μοναδικό στην Ευρώπη.
Βρίσκεται 8 χιλιόμετρα από την χώρα της Αντιπάρου και είναι το μόνο κατακόρυφο σπήλαιο σε όλη την Ευρώπη με βάθος περίπου 85 μέτρων. Πρόκειται για ένα φυσικό θαύμα. Το σπήλαιο φιλοξενεί τους πιο εκλεκτούς σταλακτίτες και σταλαγμίτες που το κάνουν ένα από τα ωραιότερα φυσικά μουσεία στην Ελλάδα. Στο Σπήλαιο Αντιπάρου θα βρείτε τον παλαιότερο σταλακτίτη της Ευρώπης που εκτιμάται ότι είναι 45 εκατομμυρίων ετών.
Ανεβαίνοντας προς το σπήλαιο, η θέα είναι ξεχωριστή. Το Αιγαίο απλώνεται στα πόδια σας, χαζεύετε την παραλία του Σωρού και τους γύρω ορμίσκους, την άγρια ομορφιά των βράχων, ενώ απέναντι είναι η Πάρος.
Για να φτάσετε στο σπήλαιο πρέπει να κατεβείτε περίπου 411 σκαλοπάτια.
Το σπήλαιο έχει μεγάλη έκταση και απλώνεται σε πολλά επίπεδα.
Αρχικά το Σπήλαιο του Αγίου Ιωάννη χρησιμοποιήθηκε σαν φυσικό καταφύγιο, ενώ αργότερα χρησιμοποιήθηκε ως τόπος λατρείας για τη θεά Άρτεμις.
Το σπήλαιο της Αντιπάρου διακοσμείται από σταλακτίτες και σταλαγμίτες, οι οποίοι αλλάζουν μορφή, ανάλογα με την έμπνευση του επισκέπτη. Βρίσκεται 171 μέτρα πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας, είναι βαραθρώδες και η θερμοκρασία του το χειμώνα κυμαίνεται στους 15 βαθμούς Κελσίου. Έχει έκταση περίπου 5.600 τετραγωνικά μέτρα.
Το σπήλαιο χωρίζεται στον “Προθάλαμο” και τρεις επιπλέον αίθουσες, το “Θάλαμο των πέτρινων καταρρακτών”, το “Θάλαμο του καθεδρικού ναού” και τη “Βασιλική αίθουσα”.
Ο πελώριος σταλαγμίτης που βρίσκεται στην είσοδο είναι σαράντα πέντε εκατομμυρίων χρόνων, ο αρχαιότερος της Ευρώπης, και ονομάζεται “Πελώρια Κεντρική Κολώνα”. Η “Βασιλική αίθουσα” βαπτίστηκε έτσι, λόγω της επίσκεψης του βασιλιά Όθωνα και της βασίλισσας Αμαλίας. Δεν έχει εντυπωσιακό στολισμό, αλλά είναι επιβλητική.
Τα δύο γραφικά εκκλησάκια που συναντά ο επισκέπτης στην είσοδο είναι ο Άη Γιάννης ο Σπηλιώτης και η Ζωοδόχος Πηγή.
Οι επιγραφές και χαράγματα στους σταλακτίτες και τους σταλαγμίτες μαρτυρούν τους επισκέπτες του σπηλαίου, όπως η επιγραφή της Αγίας Τράπεζας, των στρατηγών του Μεγάλου Αλεξάνδρου και του Βασιλιά Όθωνα. Το 1673 ο Γάλλος αρχαιολόγος Μαρκήσιος Ντε Ντοβαντέλ, Γάλλος πρέσβης της Κωνσταντινούπολης διέμεινε στο σπήλαιο για τρεις ημέρες με πεντακόσιους συντρόφους του ενώ λειτούργησε στην Αγία Τράπεζα την ημέρα των Χριστουγέννων.
Το 1775 προσήλθε στο σπήλαιο ο Μαρκήσιος ντε Σαβέρ και αργότερα ο πρώτος βασιλιάς της Ελλάδος, Όθωνας. Μια από τις αρχαιότερες αναφορές στο ιστορικό σπήλαιο είναι αυτή του λυρικού ποιητή Αρχιλόχου της Πάρου τον 7ο αιώνα π.Χ..
Κατά τη διάρκεια της γερμανικής κατοχής κατεστράφη τμήμα του σπηλαίου.
Παραμονή και ανήμερα του Άη Γιαννιού, στις 7 και 8 Μαΐου γίνεται γραφικό πανηγύρι με τοπικά εδέσματα και τσικουδιά.
Το Σπήλαιο Αντιπάρου ανακαινίστηκε αξιοποιήθηκε πλήρως στο δεύτερο μισό της δεκαετίας του 2000 με κονδύλια από το Γ’ ΚΠΣ, με την τοποθέτηση κιγκλιδωμάτων, την κατασκευή κατάλληλων σκαλοπατιών, τοποθέτηση φωτισμού, καμερών ασφαλείας και ηχείων για την ενημέρωση των επισκεπτών.
Η κα. Μάγδα Κριτσαντώνη, δημοτική σύμβουλος μίλησε στην εκπομπή «Περίμετρο» της ΕΡΤ3 για αυτό το φυσικό αξιοθέατο που εντυπωσιάζει.
«Είμαστε σε ένα ψηλό σημείο του νησιού, βρίσκεται το σπήλαιο 171 μέτρα πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας, εκείνο που το κάνει ιδιαίτερο σε όλο τον κόσμο, είναι ότι είναι το αρχαιότερο και ομορφότερο. Το βάθος του είναι σχεδόν στα 100μ., αποτελεί ένα σημαντικό φυσικό μνημείο στις Κυκλάδες και ειδικά στην Αντίπαρο. Το σπήλαιο ανακαλύφτηκε από την αρχαιότητα, υπάρχουν ευρήματα στο σπήλαιο από τη λίθινη εποχή. Στη συνέχεια έγινε γνωστό και στους περιηγητές που ταξίδευαν στις Κυκλάδες, από την εποχή των κουρσάρων, μετά από τη μεσαιωνική εποχή, έχουν βρεθεί ευρήματα», όπως είπε μεταξύ άλλων.