Τα “τρελά νερά” του Ευρίπου.
Μύθοι και ψευδαισθήσεις μαγείας διατηρούνται στο χρόνο γύρω από το φαινόμενο του Πορθμού του Ευρίπου, προσδίδοντας στη Χαλκίδα μια μοναδικότητα, που προκαλεί το θαυμασμό και το ενδιαφέρον των πολιτών καθώς και του επιστημονικού κόσμου.
Άλλωστε δεκαετίες τώρα, πολλοί είναι αυτοί, που έχουν προσπαθήσει να δώσουν τη δική τους ερμηνεία στο φαινόμενο, εκφράζοντας απόψεις αστρονομικής, γεωφυσικής και φιλοσοφικής φύσεως. Παρ’ όλα αυτά το μυστήριο παραμένει γύρω από την αλλαγή της ροής των θαλάσσιων ρευμάτων του Ευρίπου…
Στη κορύφωση του Φαινομένου η ταχύτητα του ρεύματος φθάνει ακόμη και τα εννέα μίλια την ώρα. Η ροή των ρευμάτων εξαρτάται ολοκληρωτικά από τη σελήνη και έχει άμεση σχέση με την διάρκεια κάθε σεληνιακού μήνα. Η φυσιολογική ροή του ρεύματος προς μια κατεύθυνση διαρκεί έξι ώρες. Αμέσως μετά ακολουθεί ένα διάστημα δέκα περίπου λεπτών, όπου τα νερά παραμένουν στάσιμα. Μετά αλλάζουν κατεύθυνση και κινούνται εντελώς αντίθετα για διάρκεια επίσης έξι ωρών. Η αδιάκοπη αυτή διαδικασία ανάμεσα στους αιώνες δεν έχει αρχή και τέλος. Είναι μια λειτουργία που προκαλεί την περίφημη πλημμυρίδα και Άμπωτη του Ευρίπου.
Ωστόσο, υπάρχουν και περίοδοι ακαταστασίας των ρευμάτων του Ευρίπου κατά τη διάρκεια του σεληνιακού μήνα, στις οποίες τα νερά δεν υπακούουν σε κανένα φυσικό νόμο και δεν ισχύει η 6άωρη εναλλαγή της κατεύθυνσης τους. Οι περίοδοι ακαταστασίας συμβαίνουν δύο φορές μέσα στο Σεληνιακό μήνα και έχουν διάρκεια τριών ημερών. Αξίζει να σημειωθεί, ότι στη διάρκεια των περιόδων αυτών είναι δυνατόν τα νερά να αλλάζουν κατεύθυνση έως και 14 φορές το 24ωρο ή αντίθετα να μη συμβαίνει καμία αλλαγή των ρευμάτων μέσα στη μέρα.
Μια άλλη ενδιαφέρουσα επισήμανση που και αυτή αποτελεί τη δεύτερη παγκόσμια μοναδικότητα του παλιρροϊκού φαινομένου του Ευρίπου και καταδείχνει τη θαυμαστή νομοτέλεια της φύσης είναι ότι τις περιόδους ισημερίας (21η Μαρτίου και 22α Σεπτεμβρίου), τα ρεύματα αλλάζουν αμέσως κατεύθυνση, χωρίς τη στασιμότητα των δέκα λεπτών περίπου, όπως συμβαίνει όλες τις υπόλοιπες μέρες του χρόνου.
Χαρακτηριστικό σημείο της πόλης της Χαλκίδας είναι η Γέφυρα του Ευρίπου, από όπου ο επισκέπτης μπορεί να παρακολουθήσει το μαγικό περίπατο των «τρελών νερών», όπως έχουν ονομαστεί τα νερά του Πορθμού.
Προϊστορικά αναφέρεται από τον Διόδωρο, ότι το 410 π.Χ. κατασκεύασαν ξύλινη γέφυρα στο στενό του Ευρίπου και από έναν πύργο στις δύο πλευρές της Βοιωτικής και Ευβοϊκής Ακτής. Το 510 π.Χ. επί Ιουστινιανού κατασκευάσθηκε η συρταρωτή Γέφυρα. Επί Τουρκοκρατίας και μετά ήταν ξύλινη και ακίνητη. Το 1858 μετετράπη σε ξύλινη περιαιρετή. Το 1896 αντικαταστάθηκε με σιδερένια περιστροφική και διατηρήθηκε έως το 1962, οπότε και κατασκευάσθηκε η υπάρχουσα συρταρωτή.
Δείτε το παράξενο φαινόμενο σε βίντεο: